Enerji Kaykay Parkı: Temel İlkeler PHET Simülasyon

Türkçe PHET enerji simülasyonu Enerji Kaykay Parkı: Temel İlkeler. Simülasyonun Türkçe çevirisi orjinal PHET sitesinde henüz olmadığı için burada. Bu simülasyon HTML5 ile yazıldığı için hem bilgisayarlarda, hem tabletlerde, hem de akıllı telefonlarda çalışıyor.

Simülasyonu Başlat

Creative Commons (CC-BY) lisansıyla kullanılmıştır.

PhET Interactive Simulations
University of Colorado Boulder
https://phet.colorado.edu

Enerji simülasyonu nasıl kullanılır?

Simülasyonu ilk açtığınızda karşınıza üç seçenek gelecek: Giriş, sürtünme ve oyun alanı. Sırayla neler yapabileceğinizi açıklayalım.

Giriş

• Karşınızda ekranın tam ortasında V biçiminde bir yol göreceksiniz. Yolun sağ altında yerde duran kaykaycı olacak. Kaykaycıyı fareyle tutup yolun üstünde herhangi bir noktaya sürükleyip bırakırsanız, kaykaycının hareket etmeye başladığını göreceksiniz. V şeklindeki yolda bir o yana bir bu yana gidip gelecek.
• Ekranın sağ üst köşesindeki tabloda çeşitli kontroller var. Pasta grafiğini seçerseniz kaykaycının kinetik enerjisini, potansiyel enerjisini ve iç enerjisini gösteren daire şeklindeki grafiğin hareketinin çeşitli aşamalarında nasıl değiştiğini görebilirsiniz.
• Sütun grafiğini seçerseniz bu kez ekranın sağ tarafında kaykaycının hareketinin çeşitli aşamalarında kinetik, potansiyel, iç ve toplam enerjisinin nasıl değiştiğini çubuk grafiğinde görebilirsiniz.
• Kareler’i seçerseniz hem yerden yüksekliği hem de ekranın karelere bölünmüş halini göreceksiniz.
• Sürat’i seçerseniz kaykaycının hareketinin süratini görebilirsiniz.
• Kütle kontrolünü kaydırarak kaykaycının kütlesini azaltıp artırabilirsiniz.

Kontroller tablosunun altında üç farklı yol seçeneği göreceksiniz. Eğer bunlara tıklarsanız yolun şekli değişecek.

Ekranın altında durdur ve adım adım oynat düğmeleri var, kaykaycının hareketini böylece kare kare izleyebilirsiniz. Ayrıca oynatma hızını da normal ya da yavaş çekim olarak seçebilirsiniz.

Ekranın sağ altındaki “Kaykaycıyı yeniden başlat” düğmesine tıklarsanız, kaykaycıyı koyduğunuz ilk yere döndürecek. Sarı düğmeye tıklarsanız simülasyonu sıfırlayacak, ilk duruma döndürecek.

Sürtünme

Sürtünme ekranı, giriş ekranıyla neredeyse tamamen aynı. Tek değişen sağ üstteki kontroller tablosunun en altına bir de sürtünmeyi kontrol eden kaydırıcının eklenmiş olması. Sürtünmeyi azaltıp artırabilirsiniz.

Oyun alanı

Giriş ve sürtünme ekranlarında üç yol seçeneği vardı. Bunlardan birini kullanmak zorundaydınız. Oyun alanı ekranında artık kendi yolunuzu yapabilirsiniz. Ekranın sol altına üç kırmızı daireyi birleştiren bir gri çizgi eklendi. Bunun fareyle tutup yukarı sürükleyip bırakarak kendi yolunuzu oluşturabilirsiniz. Yaptığınız yolun şeklini kırmızı daireleri sürükleyip bırakarak değiştirebilirsiniz. Yolun beğenmediğiniz kısımlarını da ekranın sağ altındaki silgi düğmesini kullanarak silebilirsiniz.