Fizik manyetizma ve elektromanyetik indüksiyon LYS konuları kelime bulutu

Manyetizma ve Elektromanyetik İndüksiyon LYS Konuları 2018

Fizik dersi Manyetizma ve Elektromanyetik indüksiyon LYS konularını merak mı ediyorsunuz? 11. sınıf Fizik dersinin Elektrik ve Manyetizma ünitesinin konularını ayrıntılı olarak inceledik.

ÖSYM, YGS’de ve LYS’de Fizik sorularını müfredattan soruyor. 2017’de YGS ve LYS sorularının tamamı müfredattan soruldu. 2017’de Manyetizma ve Elektromanyetik indüksiyon LYS konularından bir soru çıktı. LYS fizik testinin 19. sorusu üzerinden akım geçen iki düz paralel telin birbirine uyguladıkları kuvveti artırmak için hangi değişkenlerin değiştirilmesi gerektiğini soruyordu. Yazının sonundaki kaynaklardan ÖSYM’nin websitesine gidip soru kitapçığını inceleyebilirsiniz.

Manyetizma ve Elektromanyetik indüksiyon LYS konularından hangilerinin sınavda çıkabileceğini belirlemek için Ortaöğretim Fizik dersi için Milli Eğitim Bakanlığı’nın (MEB) yayımladığı 2007 (11. ve 12. sınıflar için 2011), 2013 ve 2017 (Hem normal liseler hem fen liseleri için olanları) taradık. Manyetizma ve Elektromanyetik indüksiyon ile ilgili kazanımları belirledik. Kazanımları iyice okuyup, özetledik. İçerik analizimizin sonunda bir tablo çıkardık.

Analizimizi yaparken önemli varsayımlarımız oldu:

  • 2017 yılı Fizik dersi öğretim programının 2017 – 2018 öğretim yılından itibaren 9. sınıflarda, 2018 – 2019’da 10. sınıflarda, 2019 – 2020’de 11. sınıflarda ve 2020 – 2021’de 12. sınıflarda uygulanmaya başlayacağını öngörüyoruz.
  • Büyük ihtimalle 2021 yılına kadar mezun olacak öğrenciler 2013 yılı müfredatıyla öğrenim görecekleri için, ÖSYM’nin 2021’de dahil olmak üzere YGS ve LYS’de 2013 yılı müfredatını baz alacağını varsayıyoruz.

Manyetizma ve Elektromanyetik indüksiyon LYS Konuları Tablosu

Tabloda konu ve kavramlar bir yılın müfredatında varsa yeşil ve “1” olarak, yoksa kırmızı ve “0” olarak gösteriliyor. Bu tabloda tüm müfredatlarda ortak olan, sadece 2013 yılı müfredatında olan ve sadece 2017 müfredatında olan konu ve kavramları işaretledik.

  • Siyah ve kalın yazılmış olanlar en çok dikkat etmeniz gerekenler, çünkü bunlar kapsam alanı içinde olduğu garanti olan kavramlar.
  • Siyah ve normal yazılanlar açıkça bu konulara girilmez denilen kazanımlar. Bunların çıkacağını düşünmüyoruz.
  • Kırmızı ve kalın yazılanlar 2017 müfredatıyla eklenenler. Bunların 2022’den itibaren çıkabileceğini düşünüyoruz.

Fizik manyetizma ve elektromanyetik indüksiyon LYS konuları tablosu

Manyetizma ve Elektromanyetik indüksiyon 11. sınıf konusu olduğu için sadece LYS’de bu konudan soru çıkıyor, YGS’de çıkmıyor. Manyetizma YGS konuları burada.

Manyetizma ve Elektromanyetik indüksiyon LYS Konuları Listesi

Manyetik Alan LYS Konuları

  • Manyetik alanın şiddeti ve yönünün formülü ve matematiksel hesaplamalar:
  • Üzerinden akım geçen:
    • İletken düz bir telin çevresinde
    • Halkanın merkezinde
    • Akım makarasının (bobin) merkez ekseninde
  • Sağ el kuralı

Manyetik Kuvvet LYS Konuları

  • Üzerinden akım geçen iletken düz bir tele manyetik alanda etki eden kuvvetin yönü ve şiddetinin formülü
    • Matematiksel hesaplamalar yok
  • Manyetik alan içerisinde akım taşıyan dikdörtgen tel çerçeveye etki eden kuvvetlerin döndürme etkisi
    • Manyetik kuvvetlerin yönü

Yüklü parçacıkların elektrik ve manyetik alanda hareketi LYS Konuları

  • Yüklü parçacıkların manyetik alan içindeki hareketi
    • Sağ el kuralını kullanarak yüklü parçacıklara etki eden manyetik kuvvetin yönünü bulma
    • Bu kuvvetin etkisiyle yüklü parçacığın manyetik alandaki yörüngesini çizme
    • Manyetik kuvvetin teknolojide kullanım alanları
  • Yüklü parçacıkların manyetik alan ve elektrik alandaki davranışı
  • Lorentz kuvvetinin formülü
    • Matematiksel hesaplamalar yok

Manyetik akı ve indüksiyon akımı LYS Konuları

  • Manyetik akı tanımı ve formülü
    • Matematiksel hesaplamalar var
  • İndüksiyon akımını oluşturan sebepler
    • İndüksiyon akımının formülü
    • Matematiksel hesaplamalar var
  • Öz-indüksiyon akımının oluşum sebebi
    • Matematiksel hesaplamalar yok
  • Elektromotor kuvveti (EMK) oluşturan sebepler
  • Elektrik motoru ve dinamonun çalışma ilkelerinin karşılaştırılması

  • Manyetizma ve Elektromanyetik İndüksiyon LYS Konuları Kelime Bulutu

    Fizik manyetizma ve elektromanyetik indüksiyon LYS konuları kelime bulutu

    Manyetizma ve Elektromanyetik İndüksiyon LYS konuları kelime bulutunda manyetik, alan, kuvvet, akım, indüksiyon, akı, öz-indüksiyon, elektrik sağ el kuralı, tel ve halka kelimelerinin en sık geçenler olduğu görülüyor Açıklar ve analiz eder en sık kullanılan kazanım fiilleri.

    Manyetizma ve Elektromanyetik indüksiyon LYS Konuları Kazanımları

    2017 – 11.2.4.1. Üzerinden akım geçen iletken düz bir telin çevresinde, halkanın merkezinde ve akım makarasının (bobin) merkez ekseninde oluşan manyetik alanın şiddetini etkileyen değişkenleri analiz eder.

    • Manyetik alan yönünün sağ el kuralıyla gösterilmesi sağlanır.

    2017 – 11.2.4.2. Üzerinden akım geçen iletken düz bir telin çevresinde, halkanın merkezinde ve akım makarasının merkez ekseninde oluşan manyetik alan ile ilgili hesaplamalar yapar.

    2017 – 11.2.4.3. Üzerinden akım geçen iletken düz bir tele manyetik alanda etki eden kuvvetin yönünün ve şiddetinin bağlı olduğu değişkenleri analiz eder.

    • Manyetik kuvvetin büyüklüğünün matematiksel modeli verilir, sağ el kuralının uygulanması sağlanır. Matematiksel hesaplamalara girilmez.

    2017 – 11.2.4.4. Manyetik alan içerisinde akım taşıyan dikdörtgen tel çerçeveye etki eden kuvvetlerin döndürme etkisini açıklar.

    • Dönen çerçeveye etki eden manyetik kuvvetlerin yönünün gösterilmesi sağlanır.

    2017 – 11.2.4.5. Yüklü parçacıkların manyetik alan içindeki hareketini analiz eder.

    • Öğrencilerin, manyetik kuvvetin teknolojide kullanım alanlarıyla ilgili araştırma yapmaları ve paylaşması sağlanır.
    • Öğrencilerin, sağ el kuralını kullanarak yüklü parçacıklara etki eden manyetik kuvvetin yönünü bulmaları ve bu kuvvetin etkisiyle yükün manyetik alandaki yörüngesini çizmeleri sağlanır.

    2017 – 11.2.4.6. Manyetik akı kavramını açıklar.

    • Manyetik akının matematiksel modeli verilir.

    2017 – 11.2.4.7. İndüksiyon akımını oluşturan sebeplere ilişkin çıkarım yapar.

    • Çıkarımların deney veya simülasyonlardan yararlanılarak yapılması ve indüksiyon akımının matematiksel modelinin çıkarılması sağlanır.

    2017 – 11.2.4.8. Manyetik akı ve indüksiyon akımı ile ilgili hesaplamalar yapar.

    2017 – 11.2.4.9. Öz-indüksiyon akımının oluşum sebebini açıklar.

    • Öz-indüksiyon akımı ile ilgili matematiksel hesaplamalara girilmez.

    2017 – 11.2.4.10. Yüklü parçacıkların manyetik alan ve elektrik alandaki davranışını açıklar.

    • Lorentz kuvvetinin günlük hayattaki uygulamalarına örnekler verilir.
    • Lorentz kuvvetinin matematiksel modeli verilir. Matematiksel hesaplamalara girilmez.

    2017 – 11.2.4.11. Elektromotor kuvveti oluşturan sebeplere ilişkin çıkarım yapar.

    • Deney veya simülasyonlar yardımıyla çıkarımın yapılması sağlanır.
    • Öğrencilerin elektrik motoru ve dinamonun çalışma ilkelerini karşılaştırmaları sağlanır.

    2017 Fen Lisesi – 11.2.4.9. Öz-indüksiyon akımının oluşum sebebini açıklar.

    • Öz-indüksiyon akımı ile ilgili matematiksel hesaplamalara girilmez.

    2013 – 11.2.4.1 Üzerinden akım geçen telin, halkanın ve akım makarasının (bobin) oluşturduğu manyetik alanın şiddetini etkileyen değişkenleri analiz eder ve yönünü gösterir.

    • Öğrencilerin sağ el kuralını kullanarak telin, halkanın ve akım makarasının manyetik alan kuvvet çizgilerini göstermeleri sağlanır.
    • Öğrencilerin deney yaparak veya simülasyonlar kullanarak manyetik alan şiddetini etkileyen değişkenleri analiz etmeleri ve matematiksel modeli tartışmaları sağlanır.
    • Öğrencilerin manyetik alan şiddetiyle ilgili hesaplamalar yapmaları sağlanır.

    2013 – 11.2.4.2 Üzerinden akım geçen bir tele manyetik alanda etki eden kuvvetin yönünün ve şiddetinin bağlı olduğu değişkenleri analiz eder.

    • Öğrencilerin deney yaparak veya simülasyonlar kullanarak kuvveti etkileyen değişkenleri analiz etmeleri ve matematiksel modeli tartışmaları sağlanır.
    • Öğrencilerin manyetik kuvvetin yönünü belirlemek için sağ el kuralını uygulamaları sağlanır.

    2013 – 11.2.4.3 Manyetik alan içerisinde akım taşıyan tel çerçevenin hareketini analiz eder.

    • Öğrencilerin sağ el kuralını kullanarak telin üzerine etki eden manyetik kuvvetlerin yönünü bulmaları ve oluşan torka yönelik çıkarım yapmaları sağlanır.

    2013 – 11.2.4.4 Yüklü parçacıkların manyetik alan içindeki hareketini analiz eder.

    • Öğrencilerin sağ el kuralını kullanarak yüklü parçacıklara etki eden manyetik kuvvetin yönünü bulmaları ve bu kuvvetin etkisiyle yükün manyetik alandaki yörüngesini çizmeleri sağlanır.

    2013 – 11.2.4.5 Manyetik akıyı açıklar ve manyetik akıyı etkileyen değişkenleri analiz eder.

    2013 – 11.2.4.6 Manyetik akı değişimi ile oluşan indüksiyon akımını analiz eder.

    • Öğrencilerin deney yaparak veya simülasyonlar kullanarak indüksiyon akımını oluşturan nedenler üzerine çıkarım yapmaları sağlanır.

    2013 – 11.2.4.7 Öz-indüksiyon akımının oluşum sebebini açıklar.

    • Öz-indüksiyon akım ile ilgili matematiksel işlemlere girilmez.

    2013 – 11.2.4.8 Elektrik motorunun ve dinamonun çalışma ilkelerini karşılaştırır.

    2007 – 11.3.1.2. Akım taşıyan halkanın ve solenoidin bir manyetik alan oluşturduğunu keşfeder.

    • Manyetik alanın kaynağının hareketli yükler olduğu etkinliklerle vurgulanır.
    • Sabit bir “I” akımı taşıyan düz bir telin etrafında bir manyetik alan oluşturduğu hatırlatılır. Manyetik alan oluşturulurken halka ya da solenoid kullanılmasının nedeni tartışılır. Akım taşıyan telden belli bir uzaklıkta, halkanın merkezinde ve solenoidin içerisinde oluşan manyetik alan ile akım, uzaklık, sarım sayısı, ortamın manyetik geçirgenliği ve solenoidin boyu arasındaki ilişki vurgulanır. Manyetik alanın büyüklüğünü veren formüller sadece kavramlar arasındaki ilişkiyi vurgulamak için verilir, karmaşık problem çözümlerine girilmez. Ayrıca akım geçen tel, halka ve solenoidin oluşturduğu manyetik alanı sağ el kuralı da kullanılıp çizgiler şeklinde üç boyutlu olarak gösterilerek yorumlanır.
    • Sabit bir “I” akımı taşıyan halkanın ve solenoidin sadece merkezinde oluşturduğu manyetik alan tartışılır.
    • Sağ el kuralının farklı durumlarda manyetik alan ve manyetik kuvvetin yönünü bulmada nasıl kullanıldığı açıklanır.
    • “Manyetik kutuplar izole edilebilir.”, “Manyetik alan çizgileri bir kutuptan başlayıp diğerinde sona erer.” (Kavram yanılgısı)

    2007 – 11.3.1.3. Akım taşıyan iletken iki tel arasında oluşan manyetik kuvveti keşfeder.

    • Oluşacak manyetik kuvvetin akım ve teller arasındaki uzaklık ile ilişkisi vurgulanır. Akımların yönü ile kuvvetin yönünün ilişkisi tartışılır.
    • Sağ el kuralının farklı durumlarda manyetik alan ve manyetik kuvvetin yönünü bulmada nasıl kullanıldığı açıklanır.

    2007 – 11.3.1.4. Manyetik alanda akım taşıyan dikdörtgen tel çerçeveye etki eden kuvvetin etkisini gözlemleyerek açıklar.

    • Akım taşıyan düz tele manyetik alanda etkiyen kuvvet hatırlatılır.
    • Akım taşıyan tele etkiyen manyetik kuvvetin formülü verilir Tel çerçeveye etki eden kuvvetin döndürme etkisi ile ilgili formüller vektörel çarpım kullanılarak verilir.
    • Sağ el kuralının farklı durumlarda manyetik alan ve manyetik kuvvetin yönünü bulmada nasıl kullanıldığı açıklanır.

    2007 – 11.3.1.5. Yüklü parçacıkların manyetik alanda hareketlerini açıklar.

    • Sağ el kuralının farklı durumlarda manyetik alan ve manyetik kuvvetin yönünü bulmada nasıl kullanıldığı açıklanır.
    • Yüklü parçacıkların manyetik alana paralel ve dik girmesi durumları formülsel olarak diğer durumlar yalnızca kavramsal olarak tartışılır.
    • “Hareketsiz yüklere manyetik kuvvet etki edebilir.”, “Yükler bırakıldıkları zaman mıknatısın kutuplarından birine doğru hareket eder.” (Kavram yanılgısı)

    2007 – 11.3.2.1. Manyetik akı değişimi ile elektrik akımı üretilebileceğini keşfeder.

    • Elektrik akımının manyetik alan ürettiği ve manyetik alan değişimin bir elektrik akımı üretebileceği vurgulanır. Manyetik akı tanımlanarak Faraday’ın indükleme yasası ve Lenz yasası’nı yorumlamak için deneyler yapılır. Lenz yasası ve enerjinin korunumu arasındaki ilişki tartışılır. Faraday’ın fiziğe katkısı tartışılır.
    • “Akı ile alan çizgileri aynı şeylerdir.”, “Manyetik akı gerçekte manyetik alanın akışıdır.” (Kavram yanılgısı)

    2007 – 11.3.2.2. Öz-indükleme ve karşılıklı indükleme olaylarını örneklerle açıklar.

    • Bu kavramlar akının azalması ya da artmasına bağlı olarak öncelikle kavramsal düzeyde verilir. Özindüksiyon ve karşılıklı indüksiyon formülleri verilmez.
    • “İndükleme emk’sının (ε) oluşması için manyetik akı yeterlidir-değişmesi gerekmez..”, “İndükleme emk’sı (ε), sadece kapalı devrede oluşur.” (Kavram yanılgısı)

    2007 – 11.3.2.3. Manyetik alan içinde hareket eden bir iletkenin uçları arasında bir emk oluşacağını örneklerle açıklar.

    2007 – 11.3.2.5. Motor ve jeneratörlerin çalışma ilkelerinin benzerlik ve farklılıklarını karşılaştırır.

    • Barajlarda elektrik enerjisinin nasıl üretildiği açıklanır. Elektrik enerjisinin üretimi ve bilinçli bir şekilde tüketimi konusunda yapılması gerekenler tartışılır.

    Kaynaklar

Yorum yapın

Bu site, istenmeyenleri azaltmak için Akismet kullanıyor. Yorum verilerinizin nasıl işlendiği hakkında daha fazla bilgi edinin.