Bir ışık kaynağından çıkan ışınların saydam olmayan bir cisim tarafından engellendiğinde cismin gölgesinin oluştuğunu öğrenmiştik. Peki yansıma nedir? Işığın madde ile etkileşmesinin bir yolu da yansıma olayıdır. Saydam bir cismin üzerine gelen ışık ışınları cismin diğer yanına geçer. Saydam olmayan bir yüzeye gelen ışığın ise bir kısmı soğrulur (emilir), bir kısmı da seker ve yön … Devamını oku
Gölge, ışık ışınlarının yolları üzerindeki saydam olmayan bir engel nedeniyle ulaşamadıkları alana denir. Bir ışık kaynağından çıkan ışınların saydam olmayan bir cisimle karşılaşmaları durumunda ışık cismin arkasına geçemez, böylece cismin arkasında gölgesi oluşur. Tam gölge ve yarı gölge diye iki doğa olayı var, bunları da bu yazıda inceleyeceğiz. Aşağıdaki resim, bir bardağı, güneş gören bir … Devamını oku
Malzemeler ışıkla etkileşimlerine, yani ışığı içlerinden geçirme durumlarına göre üçe ayrılır: Saydam, yarı saydam ve saydam olmayan (opak) maddeler. Şimdi sırayla bunları inceleyelim ve örneklerine bakalım. Saydam veya şeffaf maddeler ve örnekleri Saydam veya şeffaf maddeler üzerlerine düşen ışığın neredeyse tümünün geçebildiği maddelerdir. Saydam bir maddenin bir tarafından bakarsanız diğer tarafını görürsünüz. Örneğin, cam, su, … Devamını oku
Bir el fenerinin ışığının parlaklığını bir mumunkiyle nasıl kıyaslarız? Bu kıyas, el fenerinin ne kadar güçlü olduğuna bağlıdır, ama başka etkenler de vardır. Örneğin, mumun ışığı her yöne yayılırken, el fenerinin ışığı sadece bir yöne doğru yayılır. Bu etkenlerden dolayı doğrudan kıyaslamalar zorlaşabilir, ama imkansız değildir. Bir kaynaktan yayılan ışığın ne kadar parlak olduğunu ışık … Devamını oku
Işık görmemizi sağlar. Tamamen karanlık bir odada olsaydınız, hiçbir şeyi göremezdiniz. Işığın ne olduğu üzerinde bilim insanları uzun süredir düşünüyor. Tarihsel olarak ışık nedir sorusuna çeşitli açıklamalar üretilmiş. Bu açıklamalara ışık modelleri veya ışık teorileri diyoruz. İlginç bir şekilde bu modelleri fiziğin farklı alanlarında kullanıyoruz. Geometrik optik konularında ışığın ışın modelini, ışığın girişimi ve kırınımı … Devamını oku
Depremler, volkanlar, yeraltındaki patlamalar veya bir madendeki tünellerin çökmesi, deprem dalgaları ya da daha genel adıyla sismik dalgaların oluşmasına neden olur. Dört çeşit deprem dalgası vardır. Bu dalgaların hareket hızı birbirinden farklıdır. Ama tüm deprem dalgaları maddesel dalgalardır. P Dalgaları ve S Dalgaları En hızlı hareket eden deprem dalgalarına P dalgaları denir. P İngilizce primary … Devamını oku
Ses nedir? Bir an durun ve düşünün. En iyisi bir örnekle düşünmek. Bir davula tokmakla vurulduğunda ne olur? Davulun yakınındaysanız davuldan kulağınıza sesin ulaştığını hissedersiniz. Peki kulağınıza ulaşan ne tam olarak? Davulun yakınındaki hava taneciklerinin kendileri mi ulaşıyor, yoksa bu tanecikler yanındakileri titreştirip bir dalga mı oluşturuyorlar? İkinci açıklama doğru olan. Zaten başlığımız da ses … Devamını oku
Bu yazıda su dalgalarının hızını hesaplamak için stroboskop adı verilen bir aracın nasıl kullanıldığını ve su dalgalarında kırılma olayını inceleyeceğiz. Hareket halindeki su dalgalarının hızı nasıl hesaplanabilir? Düzgün doğrusal hareketten ve dalgaların temel özelliklerinden şunları biliyoruz: Hızı bulmak için dalgaboyunu ve periyodu (ya da frekansı) bilmemiz gerekir. Öyleyse su dalgalarının hem dalgaboyunu hem de periyodunu … Devamını oku
Denizde ya da havuzda oluşan dalgaları gözlemişsinizdir. Su dalgalarının özelliklerini nasıl inceleyebiliriz? Su dalgası için dalga hareketinin temel değişkenlerini nasıl belirleyebiliriz? Bunun için laboratuvara gidiyoruz ve dalga leğeni adını verdiğimiz bir aracı kullanıyoruz. Dalga leğeni nedir? Aşağıdaki resimde bir dalga leğeni görülüyor. Bu aslında gerçekten içine su doldurduğumuz bir leğen. Dört ayağı var, içine su … Devamını oku
Dalga hareketinin özelliklerini incelemek için kullanabileceğiniz PHET Telde Dalga Simülasyonu Türkçe sürümüyle sunuluyor. Yay dalgalarında atmaların yansıması ve iletilmesini, periyodik dalgaların periyot, frekans, dalgaboyu ve genlik değişkenlerini bu simülasyonu kullanarak görebilir ve ölçebilirsiniz. Görseller hareketli olduğu için dalganın nasıl hareket ettiğini görmeniz mümkün. Ayrıca atmaları ve dalgayı kendiniz üretebildiğiniz için dalgalarla ilgili merak ettiğiniz sorulara cevaplar … Devamını oku