Dalga Mekaniği Elektromanyetik Dalgalar LYS Konuları 2018

Fizik dersi Dalga Mekaniği ve Elektromanyetik Dalgalar LYS konularını merak mı ediyorsunuz? 12. sınıf Fizik dersinin Dalga Mekaniği ünitesinin konularını ayrıntılı olarak inceledik.

ÖSYM, LYS’de Fizik sorularını müfredattan soruyor. 2017’de LYS sorularının tamamı müfredattan soruldu. 2017’de Elektromanyetik Dalgalar LYS konularından bir soru çıktı. Fizik testinin 25. sorusu Maxwell denklemlerinin elektrik ve manyetik alanları nasıl tarif ettiğini soruyordu. Yazının sonundaki kaynaklardan ÖSYM’nin websitesine gidip soru kitapçığını inceleyebilirsiniz.

Dalga Mekaniği ve Elektromanyetik Dalgalar LYS konularından hangilerinin sınavda çıkabileceğini belirlemek için Ortaöğretim Fizik dersi için Milli Eğitim Bakanlığı’nın (MEB) yayımladığı 2007 (11. ve 12. sınıflar için 2011), 2013 ve 2017 (Hem normal liseler hem fen liseleri için olanları) taradık. Dalga mekaniği ve elektromanyetik dalgalarla ilgili kazanımları belirledik. Kazanımları iyice okuyup, özetledik. İçerik analizimizin sonunda bir tablo çıkardık.

Analizimizi yaparken önemli varsayımlarımız oldu:

  • 2017 yılı Fizik dersi öğretim programının 2017 – 2018 öğretim yılından itibaren 9. sınıflarda, 2018 – 2019’da 10. sınıflarda, 2019 – 2020’de 11. sınıflarda ve 2020 – 2021’de 12. sınıflarda uygulanmaya başlayacağını öngörüyoruz.
  • Büyük ihtimalle 2021 yılına kadar mezun olacak öğrenciler 2013 yılı müfredatıyla öğrenim görecekleri için, ÖSYM’nin 2021’de dahil olmak üzere YGS ve LYS’de 2013 yılı müfredatını baz alacağını varsayıyoruz.

Dalga Mekaniği ve Elektromanyetik Dalgalar LYS Konuları Tablosu

Tabloda konu ve kavramlar bir yılın müfredatında varsa yeşil ve “1” olarak, yoksa kırmızı ve “0” olarak gösteriliyor. Bu tabloda tüm müfredatlarda ortak olan, sadece 2013 yılı müfredatında olan ve sadece 2017 müfredatında olan konu ve kavramları işaretledik.

  • Siyah ve kalın yazılmış olanlar en çok dikkat etmeniz gerekenler, çünkü bunlar kapsam alanı içinde olduğu garanti olan kavramlar.
  • Siyah ve normal yazılanlar açıkça bu konulara girilmez denilen kazanımlar. Bunların çıkacağını düşünmüyoruz.

Fizik dalga mekaniği ve elektromanyetik dalgalar LYS konuları

12. sınıf konusu olduğu için dalga mekaniği ve elektromanyetik dalgalar sadece LYS’de çıkıyor. YGS’de dalga mekaniği konuları yok.
Dalgalar YGS konuları da burada.

Dalga Mekaniği ve Elektromanyetik Dalgalar LYS Konuları Listesi

Dalgalarda Kırınım, Girişim ve Doppler Olayı LYS Konuları

  • Su dalgalarında kırınım: dalga boyu yarık genişliği ilişkisi
  • Su dalgalarında girişim
  • Dalga katarı ve düğüm noktaları girişim deseni
  • Su dalgalarında girişimle ilgili matematiksel hesaplamalar yok
  • Faz farkı yok
  • Işığın çift yarıkta girişimi (Young deneyi)
  • Çift yarıkta girişimle ilgili matematiksel hesaplamalar yok
  • İnce zarlarda girişim, hava kaması ve çözme gücü yok
  • Işığın tek yarıkta kırınımı
  • Tek yarıkta kırınımla ilgili matematiksel hesaplamalar yok
  • Işığın dalga doğasının delilleri
  • Doppler olayı: Işık ve ses dalgalarında
  • Doppler olayıyla ilgili matematiksel işlemler yok

Elektromanyetik Dalgalar LYS Konuları

  • Elektromanyetik dalgaların ortak özellikleri
  • Elektromanyetik spektrum (tayf)
  • Maxwell denklemlerini yorumlanması
  • Polarizasyon yok

Dalga Mekaniği ve Elektromanyetik Dalgalar LYS Konuları Kelime Bulutu

 

Dalga mekaniği ve elektromanyetik dalgalar LYS konuları kelime bulutu

Dalga mekaniği ve elektromanyetik dalgalar LYS konuları kelime bulutu girişim, kırınım, tek, yarık, çift, olayı, elektromanyetik, deney, yaparak ve açıklar kelimelerinin sık kullanıldığını gösteriyor.

Dalga Mekaniği ve Elektromanyetik Dalgalar LYS Konuları ile ilgili Kazanımlar

Dalgalarda Kırınım, Girişim ve Doppler Olayı

2017 – 12.3.1.1. Su dalgalarında kırınım olayının dalga boyu ve yarık genişliği ile ilişkisini belirler.

  • Öğrencilerin deney yaparak veya simülasyonlar kullanarak elde ettikleri verilerden yararlanarak yorum yapmaları sağlanır.

2017 – 12.3.1.2. Su dalgalarında girişim olayını açıklar.

  • Faz farkı kavramına girilmez.
  • Girişimle ilgili matematiksel hesaplamalara girilmez.
  • Öğrencilerin girişim desenini deney yaparak veya simülasyonlar kullanarak çizmeleri sağlanır.
  • Öğrencilerin, belli bir noktada yapıcı ve yıkıcı girişimlere yol açan dalgaların frekanslarını veya dalga boylarını belirlemeleri sağlanır. (Fen lisesi)
  • Öğrencilerin, su dalgalarında girişim olayını kullanarak yapıcı (katar) ve yıkıcı (düğüm) noktaların yol farkını karşılaştırmaları sağlanır. (Fen lisesi)

2017 Fen Lisesi – 12.3.1.3. Su dalgalarında faz farkıyla girişim olayını açıklar.

  • Faz farkıyla ilgili matematiksel hesaplamalar yapılmaz.

2017 Fen Lisesi – 12.3.1.4. Su dalgalarında girişim ve kırınımla ilgili hesaplamalar yapar.

2017 – 12.3.1.3. Işığın çift yarıkta girişimine etki eden değişkenleri açıklar.

  • Çift yarıkta girişimle ilgili matematiksel hesaplamalara girilmez.
  • Öğrencilerin girişim desenini deney yaparak veya simülasyonlar kullanarak çizmeleri sağlanır.
  • Öğrencilerin, Young deneyini yaparak veya simülasyonlar kullanarak girişim desenini çizmeleri sağlanır. (Fen lisesi)
  • Öğrencilerin, simülasyonlarla ışık dalgalarında dalga boyu ve yarık genişliği arasındaki ilişkiyi incelemeleri sağlanır. (Fen lisesi)
  • Öğrencilerin, çift yarıkta girişim ile ilgili matematiksel modelleri elde etmeleri sağlanır. (Fen lisesi)

2017 – 12.3.1.4. Işığın tek yarıkta kırınımına etki eden değişkenleri açıklar.

  • Tek yarıkta kırınımla ilgili matematiksel hesaplamalara girilmez.
  • Öğrencilerin kırınım desenini deney yaparak veya simülasyonlar kullanarak çizmeleri sağlanır.
  • İnce zarlarda girişim, hava kaması ve çözme gücü konularına girilmez.
  • Öğrencilerin, simülasyonlarla ışık dalgalarında dalga boyu ve yarık genişliği arasındaki ilişkiyi incelemeleri sağlanır. (Fen lisesi)
  • Öğrencilerin, tek yarıkta kırınım ile ilgili matematiksel modelleri elde etmeleri sağlanır. (Fen lisesi)

2017 Fen Lisesi – 12.3.1.7. Işığın tek ve çift yarıkta girişimi ile ilgili hesaplamalar yapar.

2017 – 12.3.1.5. Kırınım ve girişim olaylarını inceleyerek ışığın dalga doğası hakkında çıkarım yapar.

2017 – 12.3.1.6. Doppler olayının etkilerini ışık ve ses dalgalarından örneklerle açıklar.

  • Örneklerin günlük hayattan seçilmesine özen gösterilir. Matematiksel hesaplamalara girilmez.

2013 – 12.3.1.1. Su dalgalarında kırınım olayının dalga boyu ve yarık genişliği ile ilişkisini belirler.

  • Öğrencilerin deney yaparak ve simülasyonlar kullanarak elde edilen verilerden sonuçlar çıkarmaları sağlanır.

2013 – 12.3.1.2. Su dalgalarında girişim olayını analiz eder.

  • Girişim ve kırınımla ilgili matematiksel işlemlere girilmez.
  • Öğrencilerin deney yaparak ve simülasyonlar kullanarak girişim desenini çizmeleri sağlanır.

2013 – 12.3.1.3. Işığın tek yarıkta kırınımına ve çift yarıkta girişimine etki eden değişkenleri analiz eder.

  • Tek ve çift yarıkta kırınımla ilgili matematiksel işlemlere girilmez.
  • Öğrencilerin deney yaparak ve simülasyonlar kullanarak girişim desenini çizmeleri sağlanır.
  • İnce zarlarda girişim, hava kaması ve çözme gücü konularına girilmez.

2013 – 12.3.1.4. Kırınım ve girişim olaylarını inceleyerek, ışığın dalga doğası hakkında çıkarımlar yapar.

2013 – 12.3.1.5. Doppler olayının etkilerini açıklar ve doppler olayına günlük hayattan örnekler verir.

  • Doppler olayı ile ilgili matematiksel işlemlere girilmez.

2007 – 10.5.2.5. Dalga boyu ve yarık genişliği arasındaki ilişkinin kırınım olayına etkisini deneyerek gösterir.

  • Yat limanı veya dar boğazlı koylarda kırınım olayının gözlenebileceği vurgulanır.

2007 – 10.5.2.6. Bir girişim deseni oluşturarak çift tepe, çift çukur ve düğüm noktalarını belirler.

  • Girişim deseninin yol veya faz farkından kaynaklanabileceği formüllere girilmeden kavramsal düzeyde vurgulanır. Çift tepe ve çift çukur noktalarına aynı zamanda karın noktaları da denildiği ifade edilir.

2007 – 12.4.6.1. Kırınım olayını gösteren deney yapar.

  • Formül çıkarımı ve formüller yalnızca kavramların anlaşılması amacıyla kullanılır. Günlük yaşamla ilişkili olmayan problem çözümlerine girilmez.
  • Çembersel su dalgasının hareketi gözlenerek Huygens ilkesi açıklanır. Bu ilkenin bütün dalgalarda geçerli olduğu vurgulanır. Yapıcı ve bozucu girişim hatırlatılır. Karanlık saçak bağıntısı verilir. CD, DVD ve hologramların kırınımla ilişkisi irdelenir.
  • “Bir dalganın tepesinde aydınlık, çukurunda ise karanlık oluşur” (Kavram yanılgısı)

2007 – 12.4.6.2. Optik aletlerin ayırma (çözme) gücünü karşılaştırır.

  • Teleskop ve kameralar incelenir. İnsan ve hayvan gözleri de karşılaştırılır. Rayleigh kriteri kavramsal ve matematiksel olarak incelenir.

2007 – 12.4.6.3. Girişim olayını deney yaparak açıklar

  • Basit malzemelerle çift yarıkta girişim gösterimi yapılarak girişim deseni incelenir. Aydınlık ve karanlık saçak bağıntıları, yol ve faz farkı dikkate alınarak matematiksel olarak çıkarılır. Su üzerindeki benzinin ve sabun köpüğünün renklenmesi gibi örnekler gözletilir bunların bir girişim olayı olduğu vurgulanır.
  • Formül çıkarımı ve formüller yalnızca kavramların anlaşılması amacıyla kullanılır. Günlük yaşamla ilişkili olmayan problem çözümlerine girilmez.
  • “Çift yarıkta girişim, ışık dalgasının tepe ve çukurlarını gösterir” (Kavram yanılgısı)

2007 – 12.4.6.4. Kırınım, girişim ve polarizasyon olaylarından yola çıkarak ışığın dalga özeliği de gösterdiği sonucuna varır.

2007 – 12.4.5.3. Doppler olayının günlük yaşam uygulamalarını içeren problemler çözer.

  • 11. sınıf Dalgalar Ünitesi.
  • Kaynak ve gözlemcinin hareketli durumları için oluşan Doppler Olayının nedeni incelenir. Haftada iki saatlik fizik dersini seçen öğrenciler için formüllere girilmeden kavramsal düzeyde verilir.

Elektromanyetik Dalgalar

2007 – 11.3.2.4. Elektrik ve manyetik alanlar arasındaki ilişkiyi bir bütün halinde yorumlar.

  • Maxwell’in fiziğe katkısından yola çıkılarak formüllere girilmeden Maxwell’in denklemleri yorumlanır.

2017 – 12.3.2.1. Elektromanyetik dalgaların ortak özelliklerini açıklar.

  • Maxwell’in elektromanyetik teorinin kurucusu olduğu vurgulanır.

2017 – 12.3.2.2. Elektromanyetik spektrumu günlük hayattan örneklerle ilişkilendirerek açıklar.

2013 – 12.3.2.1 Maxwell denklemlerini yorumlayarak elektromanyetik teorinin ortaya çıkışını açıklar.

  • Maxwell denklemleri ile ilgili matematiksel işlemlere girilmez.

2013 – 12.3.2.2 Elektromanyetik dalgaların oluşum yollarını araştırır.

  • Öğrencilerin tayfta yer alan elektromanyetik dalgaların özelliklerini ve teknolojideki kullanım alanlarını araştırarak sunmaları sağlanır.

2007 – 12.4.5.1. Elektromanyetik dalganın oluşumunu açıklar.

  • Özelikleri incelenir. Düşük, orta ve yüksek enerjili dalga kaynaklarına ve alıcılarına örnekler verilir.

2007 – 12.4.5.2. Tayfda yer alan elektromanyetik dalgaların özeliklerine uygun olarak kullanıldığı yerleri açıklar.

  • Tayftaki her dalganın temel özellikleri vurgulanır. Işığın bir elektromanyetik dalga olduğu vurgulanır. Elektromanyetik dalgaların hepsinin ışık olarak adlandırılabilmesine rağmen yaygın olarak elektromanyetik dalga kullanılmalıdır. Görünür ışığın ise bu tayfın belli bir frekans aralığına ait olduğu vurgulanır. Görünür ışığın frekans ve dalga boyu aralığı, diğer dalgalarınkiyle tayf üzerinde karşılaştırılır. Yaşamımızda yaygın olarak yer alan dalgaların (mikro dalga, cep telefonu, bluetooth, kablosuz iletişim, telsiz, kızılötesi ve radyo dalgalarından uzun, AM, FM) frekansları da tayf üzerinde belirtilir.
  • “Görünür ışık dalgası ve radyo dalgaları aynı dalga türü değildir.” (Kavram yanılgısı)

2007 – 12.4.5.4. Görünür ışığın polarizasyonunu günlük yaşamdan örneklerle açıklar.

  • Işığın yayılmasını gösteren en az bir tane üç boyutlu çizim yapılır.
  • Sadece doğrusal polarizasyona girilir.

Kaynaklar

Yorum yapın

Bu site, istenmeyenleri azaltmak için Akismet kullanıyor. Yorum verilerinizin nasıl işlendiği hakkında daha fazla bilgi edinin.