Fizik elektrik devreleri YGS ve LYS konuları kelime bulutu

Elektrik Devreleri YGS ve LYS Konuları Hangileri? 2018

Fizik dersi Elektrik Devreleri YGS ve LYS konularını merak mı ediyorsunuz? 10. sınıf Fizik dersinin Elektrik Devreleri ünitesinin konularını ayrıntılı olarak inceledik.

ÖSYM, YGS ve LYS’de Fizik sorularını müfredattan soruyor. 2017’de YGS ve LYS fizik sorularının tamamı müfredattan soruldu. 2017’de Elektrik Devreleri YGS ve LYS konularından üç soru çıktı:

  • LYS Fizik testinin 7. sorusu direncin tanımı, Ohm kanunu ve elektriksel güçle ilgili olan lamba parlaklığıyla ilgiliydi.
  • LYS Fizik testinin 19. sorusunda manyetik kuvveti hesaplamak için önce akımı Ohm kanununu kullanarak bulmak gerekiyordu.
  • YGS fen bilimleri testinin 9. sorusu direncin tanımından iletkenin boyu ve kesit alanıyla direncinin ilişkisini soruyordu.

Yazının sonundaki kaynaklardan ÖSYM’nin websitesine gidip soru kitapçığını inceleyebilirsiniz.

Elektrik Devreleri YGS ve LYS konularından hangilerinin sınavda çıkabileceğini belirlemek için Ortaöğretim Fizik dersi için Milli Eğitim Bakanlığı’nın (MEB) yayımladığı 2007 (11. ve 12. sınıflar için 2011), 2013 ve 2017 (Hem normal liseler hem fen liseleri için olanları) taradık. Elektrik Devreleri ile ilgili kazanımları belirledik. Kazanımları iyice okuyup bir tabloda özetledik.

Analizimizi yaparken önemli varsayımlarımız oldu:

  • 2017 yılı Fizik dersi öğretim programının 2017 – 2018 öğretim yılından itibaren 9. sınıflarda, 2018 – 2019’da 10. sınıflarda, 2019 – 2020’de 11. sınıflarda ve 2020 – 2021’de 12. sınıflarda uygulanmaya başlayacağını öngörüyoruz.
  • Büyük ihtimalle 2021 yılına kadar mezun olacak öğrenciler 2013 yılı müfredatıyla öğrenim görecekleri için, ÖSYM’nin 2021’de dahil olmak üzere YGS ve LYS’de 2013 yılı müfredatını baz alacağını varsayıyoruz.

Elektrik Devreleri YGS ve LYS Konuları Tablosu

Tabloda konu ve kavramlar bir yılın müfredatında varsa yeşil ve “1” olarak, yoksa kırmızı ve “0” olarak gösteriliyor. Bu tabloda tüm müfredatlarda ortak olan, sadece 2013 yılı müfredatında olan ve sadece 2017 müfredatında olan konu ve kavramları işaretledik.

  • Siyah ve kalın yazılmış olanlar en çok dikkat etmeniz gerekenler, çünkü bunlar kapsam alanı içinde olduğu garanti olan kavramlar.
  • Mavi ve kalın yazılanlar 2013 müfredatında olan konular. Bunların 2022’ye kadar YGS ve LYS’ye dahil olacağını bekliyoruz. Önemli bu konular.
  • Siyah ve normal yazılanlar açıkça bu konulara girilmez denilen kazanımlar. Bunların çıkacağını düşünmüyoruz.

Fizik elektrik devreleri YGS ve LYS konuları tablosu

Elektrik Devreleri ünitesi 10. sınıfta olduğu için hem YGS’ye hem de LYS’ye dahil.

Elektrik Devreleri YGS ve LYS Konuları Listesi

Elektrik akımı, potansiyel fark ve direnç YGS ve LYS Konuları

Üreteçler, elektrik enerjisi ve elektriksel güç YGS ve LYS Konuları

Elektrik Devreleri YGS ve LYS Konuları Kelime Bulutu

Fizik elektrik devreleri YGS ve LYS konuları kelime bulutu

Elektrik Devreleri YGS ve LYS Konuları kelime bulutu elektrik, akım, potansiyel, fark, direnç, üreteç, pil, iletken, paralel, seri, enerji ve güç kelimelerinin en sık geçen sözcükler olduğunu gösteriyor. Açıklar ve analiz eder en sık kullanılan kazanım fiilleri olmuş.

Elektrik Devreleri YGS ve LYS Konuları Kazanımları

2017 – 10.1.1.1. Elektrik akımı, direnç ve potansiyel farkı kavramlarını açıklar.

  • Elektrik yükünün hareketi üzerinden elektrik akımı kavramının açıklanması sağlanır.
  • Katı, sıvı, gaz ve plazmalarda elektrik iletimine değinilir.

2017 – 10.1.1.2. Katı bir iletkenin direncinin bağlı olduğu değişkenleri analiz eder.

  • Deney veya simülasyonlardan yararlanarak değişkenler arasındaki ilişkiyi belirlemeleri ve matematiksel modeli çıkarmaları sağlanır. Matematiksel hesaplamalara girilmez.
  • İletken direncinin sıcaklığa bağlı değişimine ve renk kodlarıyla direnç okuma işlemlerine girilmez.

2017 – 10.1.2.1. Elektrik Akımı, direnç ve potansiyel farkı arasındaki ilişkiyi analiz eder.

  • Elektrik devrelerinde eşdeğer direnç, direnç, potansiyel farkı ve elektrik akımı ile ilgili hesaplamalar yapılması sağlanır.
  • Voltmetre ve ampermetrenin direnç özellikleri ile devredeki görevleri açıklanır.
  • Öğrencilerin basit devreler üzerinden deney yaparak elektrik akımı, direnç ve potansiyel farkı arasındaki ilişkinin (Ohm Yasası) matematiksel modelini çıkarmaları sağlanır.

2017 – 10.1.2.2. Üreteçlerin seri ve paralel bağlanma gerekçelerini açıklar.

  • Öğrencilerin deney veya simülasyonlarla üreteçlerin bağlanma şekillerini incelemeleri ve tükenme sürelerini karşılaştırmaları sağlanır.
  • Öğrencilerin üretecin keşfi üzerine deneyler yapan bilim insanları Galvani ve Volta’nın bakış açıları arasındaki farkı tartışmaları sağlanır.
  • Üreteçlerin iç dirençleri örneklerle açıklanır, iç dirençler ile ilgili matematiksel hesaplamalara girilmez.

2017 – 10.1.2.3. Elektrik enerjisi ve elektriksel güç kavramlarını ilişkilendirir.

  • Bir direncin birim zamanda harcadığı elektrik enerjisi ile ilgili hesaplamalar dışında matematiksel hesaplamalara girilmez.
  • Elektrik enerjisi ve elektriksel güç ilişkisi ile mekanik enerji ve mekanik güç ilişkisi arasındaki benzerliğe değinilir.
  • Lamba parlaklıklarının karşılaştırılması sağlanır.
  • Öğrencilerin ısı, iş, mekanik enerji ve elektrik enerjisinin birbirine dönüşümünü açıklamaları sağlanır.

2017 – 10.1.2.4. Elektrik akımının oluşturabileceği tehlikelere karşı alınması gereken sağlık ve güvenlik önlemlerini açıklar.

2013 – 10.2.2.1 Elektrik akımı, direnç ve potansiyel farkı kavramlarını açıklar.

  • Öğrencilerin deneyler yaparak bir iletkenin direncinin bağlı olduğu değişkenleri analiz etmeleri sağlanır.
  • Öğrencilerin katılar, sıvılar ve gazlar için elektrik akımını tartışmaları sağlanır.
  • Öğrenicilerin elektroliz kabını kullanarak elektrik yükünün hareketi üzerinden elektrik akımı kavramını açıklamaları için ortam hazırlanır.

2013 – 10.2.3.1 Akım, direnç ve potansiyel farkı kavramları aralarındaki ilişkiyi analiz eder.

  • Öğrenciler basit elektrik devrelerinde direnç, potansiyel fark ve elektrik akımı kavramları ile ilgili problemler çözer.
  • Öğrencilerin basit devreler üzerinden deney yaparak akım, direnç ve potansiyel fark arasındaki ilişkinin matematiksel modelini çıkarabilmeleri sağlanır.
  • Öğrencilerin basit elektrik devrelerinde eşdeğer direnç hesaplamaları yapmaları sağlanır.

2013 – 10.2.3.2 Günlük hayatta üreteçlerin seri ve paralel bağlanma gerekçelerini açıklar.

  • Öğrencilerin ilk pilin keşfi üzerine deneyler yapan bilim insanları Galvani ve Volta’nın bakış açıları arasındaki farkı tartışmaları sağlanır.
  • Öğrencilerin pillerin kullanım amaçlarına göre birbirleriyle bağlanma şekillerini incelemeleri ve tükenme sürelerini karşılaştırmaları sağlanır.

2013 – 10.2.3.3 Kirchoff’un akımlar ve gerilimler kanunlarını açıklar.

  • Kirchoff kanunları ile ilgili matematiksel işlemlere girilmez.

2013 – 10.2.3.4 Elektrik enerjisi ve elektriksel güç kavramlarını ilişkilendirir.

  • Öğrencilerin elektrikle çalışan aletlerin ve devre elemanlarının birim zamanda harcadığı elektrik enerjisini hesaplamaları sağlanır.
  • Öğrencilerin elektriğin oluşturabileceği tehlikeler ve güvenlik önlemlerini tartışmaları için uygun ortam hazırlanır.
  • Öğrencilerin enerji tasarrufu üzerine farkındalık kazanmaları sağlanır.
  • Öğrencilerin günlük hayattan enerji dönüşümlerine örnekler vermeleri sağlanır.
  • Öğrencilerin mekanik enerji ve güç kavramları ile ilişki kurmaları sağlanır.
  • Öğrencilerin ısı, iş, mekanik enerji ve elektrik enerjinin birbirine dönüşümünü açıklamaları sağlanır.

2007 – 10.3.2.1. Bir iletkenden geçen elektrik akımını, yük ve zaman kavramları cinsinden tanımlar.

  • Akım, i= Δq/Δt ve güç, P =ΔW/Δt formülleri kullanılarak sorular çözülür.
  • Elektrik akımı, bir borudaki suyun akışı ile karşılaştırılabilir. Kavram yanılgılarına yol açmamak için bu benzetmede elektrik akımı ile borudaki su akışının benzeyen yönleri kadar benzemeyen yönleri de vurgulanmalıdır.
  • “Akım devre boyunca aktıkça kullanılıp biter.”, “Elektronlar devrede ışık hızına yakın hızlarda hareket eder.” (Kavram yanılgısı)

2007 – 10.3.2.2. Bir elektrik devresinde üreteçlerin seri ve paralel bağlanması durumunda, devredeki akım ve toplam potansiyel farkı değerlerini, örnek devreler kurarak gösterir.

  • Üreteçlerin devreye bağlanmadan önce ve bağlandıktan sonra ölçülen gerilim değerleri arasındaki farktan yola çıkarak üreteçlerin bir iç direnci olduğu vurgulanır. Üreteçlerin paralel bağlanmasında niye özdeş üreteçler seçildiği eski piller ile yeni pillerin birlikte kullanılmaması bağlamında tartışılır. Üreteçlerin seri/paralel bağlanması durumunda toplam iç direncin değerinden bahsedilir ve basit matematiksel işlemleri içeren sorular çözülür.
  • Üreteçlerin niçin seri ve paralel bağlandıkları konusunda öğrencilerin yaptıkları ölçümlere dayanarak fikir yürütmeleri istenir. Akımı büyük ama kısa süreli ya da küçük ama uzun süreli elde edebilmek için üreteçlerin çeşitli şekillerde bağlandığı, kullanıldığı yerlere örnek verilerek vurgulanır.
  • “Üretecin kutupları arasında bir akım yoktur.”, “Potansiyel devre boyunca akar.”, “Devredeki yükler pil (üreteç) tarafından üretilir.”, “Daha büyük pil daha büyük potansiyel fark demektir.”, “Piller hiç yoktan enerji üretirler.” (Kavram yanılgısı)

2007 – 10.3.2.3. Bir devre elemanının birim zamanda harcadığı elektrik enerjisini hesaplar.

  • Akım, i= Δq/Δt ve güç, P =ΔW/Δt formülleri kullanılarak sorular çözülür.

2007 – 9.5.1.1. Potansiyel farkını, bir iletkenin iki ucu arasında akım oluşmasına neden olabilecek enerji farkının bir göstergesi olarak ifade edildiğini hatırlayarak basit bir elektrik devresindeki rolünü açıklar.

  • Öğrenciler, evlerindeki veya okullarındaki elektrik prizlerine çeşitli maddeleri sokmamaları ve bunun tehlikeleri konusunda uyarılır. Yalıtkan maddelerin bazı durumlarda iletken olabilecekleri vurgulanır.
  • “Elektrik akımı yüklerin pilin pozitif kutbundan çıkıp negatif kutbuna doğru hareket eder”, “ Akım elektrik devre elemanları tarafından tüketilir.” ve “Akım pilin pozitif ve negatif kutbundan çıkıp ampul üzerinde çarpışır.” (Kavram yanılgısı)
  • Elektrik devrelerinde elektrik enerjisi kaynaklarının bir potansiyel farkı oluşturduğu ve Potansiyel farkının gerilim olarak da adlandırılabildiği vurgulanır.

2007 – 9.5.1.2. Bir iletkenin üzerinden geçen akım ile iletkenin uçları arasındaki potansiyel farkı arasındaki ilişkiyi deneyerek keşfeder.

  • Akım, potansiyel fark ve enerji kavramlarının aynı şeyler olmadığı etkinliklerle fark ettirilmelidir.
  • R=V/I, R=ρ. l/A formülleri kavramlar arasındaki ilişkiyi ifade etme kolaylığı sağlayacağından bu düzeyde verilmelidir.
  • Öğrenciler Ohm yasasını keşfedecekleri devreleri kurarken ampermetre, voltmetre, reosta gibi devre elemanlarının bağlanma şekillerinin gerekçeleri konusunda temel bilgiler verilmelidir.

2007 – 9.5.1.3. Bir iletkenin direncinin bağlı olduğu faktörleri deneyle gösterir.

  • Öğrenciler 7. sınıf Fen ve Teknoloji dersinde iletkenin direncinin dik kesit, cins ve uzunluğa göre değişimini bir ampulün parlaklığını gözlemleyerek irdelemişti. Bu düzeyde ise voltmetre ve ampermetre kullanarak kuracakları bir elektrik devresi ile keşfeder.

2007 – 9.5.1.4. Seri ve paralel devrelerde akım, direnç ve potansiyel farkı arasındaki ilişkiyi deneyerek gösterir.

  • “Seri bağlı ampuller paralel bağlı ampullerden her zaman daha parlak yanarlar” ve “Paralel bağlı ampuller seri bağlı ampullerden her zaman daha parlak yanarlar” (Kavram yanılgısı)

Kaynaklar

Yorum yapın

Bu site, istenmeyenleri azaltmak için Akismet kullanıyor. Yorum verilerinizin nasıl işlendiği hakkında daha fazla bilgi edinin.