Elektroskop bir cismin elektrikle yüklenmiş olup olmadığını ve yükün görece miktarını fark etmeye yarayan bir bilimsel ölçüm aracıdır. Elektrik yükünü ölçmek için icat edilen ilk cihazdır. Ancak elektroskop kalibre edilmemiştir: sadece yükün varlığını ve yüklü başka bir cisme göre oranını gösterebilir, nitel bir ölçüm cihazıdır. Bir cismin kaç Coulomb yükü olduğunu sıradan elektroskop kullanarak ölçemezsiniz. … Devamını oku
Cisimlerin fazladan artı veya eksi elektrik yüküne ulaşmasına elektriklenme ya da elektrikle yüklenme olayı denir. Fazladan nitelemesi önemli, çünkü bir cismin nötr (yüksüz) olması cisimde hiç yük olmadığı anlamına gelmez; artı yüklerin sayısıyla eksi yüklerin sayısının birbirine eşit olduğu anlamına gelir. Elektrostatik yazısında bunu özellikle vurgulamıştık ve sürtünme ile elektriklenmeyi görmüştük. Şimdi cisimlerin üç şekilde … Devamını oku
Elektrostatik (statik elektrik veya durgun elektrik de denir), hareket etmeyen (yani akım halinde olmayan) elektrik yüklerinin özelliklerini ve davranışını açıklayan fiziğin alt dalıdır. Yün kazağınızı çıkarırken ya da bir halının üstünde yürüdükten sonra metal bir kapı koluna dokunduğunuzda tatsız bir çarpılmanın şokunu yaşadığınız oldu mu? Aşağıdaki resimde plastik bir kaydıraktan kayan bir çocuğun saçlarının dikildiğini … Devamını oku
John Travoltaj statik elektrik PHET Simülasyonu HTML5 ile yazıldığı için hem bilgisayarlarda, hem tabletlerde, hem de akıllı telefonlarda çalışıyor. Sürtünmeyle elektriklenme olayını incelemek ve neden halının üstünde ayakkabıyla yürüdükten sonra bir kapı koluna dokunduğumuzda bizi elektrik çarptığını anlamak için çok kullanışlı bir araç. Simülasyonu Başlat Creative Commons (CC-BY) lisansıyla kullanılmıştır. PhET Interactive Simulations University of … Devamını oku
Balon ve statik elektrik PHET Simülasyonu HTML5 ile yazıldığı için hem bilgisayarlarda, hem tabletlerde, hem de akıllı telefonlarda çalışıyor. Yüklü ve yüksüz cisimleri incelemek için, yüklerin hareketini ve polarizasyon (kutuplanma) kavramını anlamak için oldukça kullanışlı bir araç. Simülasyonu Başlat Creative Commons (CC-BY) lisansıyla kullanılmıştır. PhET Interactive Simulations University of Colorado Boulder https://phet.colorado.edu Balon ve Statik … Devamını oku
Dinamik uygulamalarında şimdi eylemli gözlem çerçevelerinde kuvvet ve harekete ulaştık. Bağıl hız konusunda gözlem çerçevesini öğrenmiştik ve eylemsiz gözlem çerçeveleriyle ilgilenmiştik. Şimdiye kadarki dinamik uygulamaları örneklerinde de eylemsiz gözlem çerçeveleri söz konusuydu. Şimdi eylemli gözlem çerçevesi ne demek, asansörde ve ivmelenen araçlardaki cisimler nasıl hareket eder sorularına cevap arayacağız. Eylemsizlik kuvveti ya da sanki kuvveti … Devamını oku
Newton’un hareket yasalarının uygulanarak hareketlerinin açıklanmasına dinamik dendiğini bir önceki yazımızda açıklamıştık. Bu yazıda dinamik uygulamalarına birden fazla cisimden oluşan sistemlerin hareketini inceleyerek devam edeceğiz. Birbirine ip ya da çeki demiri gibi bağlantı elemanlarıyla bağlı cisimlerin hareketinin sebeplerini yani dinamiğini analiz edeceğiz. Sonra da Atwood makinesi neymiş öğreneceğiz. Bir önceki yazıda tek cismin hareketini incelemiştik. … Devamını oku
Dinamik deyince aklımıza hareketin sebebinin anlaşılması gelmesi gerektiğini öğrenmiştik. Şimdi eğik düzlem üzerindeki bir cismin hareketini inceleyeceğiz. Eğik düzlem, bir yüzeyin yataya belli bir açı yapacak şekilde yerleştirilmesiyle elde edilir. Örneğin, finüküler bir eğik düzlemdir, inşaatlarda el arabalarını rahat ilerletmek için tahtaları yokuş olacak şekilde yerleştirilmesi eğik düzlem örneklerindendir. Bu yazıda eğik düzlemde serbest bırakılan … Devamını oku
Dinamik soruları konumuza sürtünmeli yüzeylerde ve ya düzlemlerde kuvvet uygulanan cisimlerin, birbirini iten cisimlerin ve üst üste cisimlerin hareketlerini inceleyerek devam ediyoruz. Sürtünmeli Yüzeyde veya Düzlemde Dinamik Soruları Sürtünme kuvveti cisimle yüzey arasındaki pürüzlülükten kaynaklanan, bir yüzey üstünde kayarak öteleme hareketi yapan cisimlerde daima hareket yönüne zıt yönde olan bir kuvvettir. Statik ve kinetik sürtünme kuvveti … Devamını oku
Dinamik cisimlerin üzerilerindeki kuvvetlerin, cisimlerin hareketleri üzerindeki etkilerinin matematiksel olarak incelenmesidir. Dinamik genellikle bir cismin ya da sistemin hareket durumundaki değişikliklerin sebebini açıklayan Newton’un hareket kanunlarının uygulanmasıdır. Newton’un birinci kanunu olan eylemsizlik, bir cismin hareket etmesi için bir dış etkiye yani kuvvete gerek olmadığını, dengelenmiş kuvvetlerin etkisindeki bir cismin sabit hızla (sürati ve yönü değişmeden) … Devamını oku