Vidaları görmeyen yoktur. Duvara birşeyi asarken, mobilyaları birleştirirken bunları kullanırız. Ama vidanın nasıl çalıştığını hiç düşündünüz mü? Bir de tuhaf bir tanım yapalım. Vida bir eğik düzlemin bir silindire ya da koniye sarılmasıyla elde edilen bir basit makinedir. Silindir ve koni tamam da, eğik düzlem ne alaka diye düşünüyorsanız, vida adımlarına aşağıdaki şekilde kesiti verilen … Devamını oku

Kütle merkezinin ve ağırlık merkezinin temel kavramlarını bir önceki yazıda öğrendik. Şimdi örnek soruları çözerek bu kavramların nasıl kullanıldığını göreceğiz. Örnek soru 1 m1 = m, m2 = 2m ve m3 = 3m kütleli cisimler şekildeki koordinat sisteminde gösterildiği gibi yerleştirilmiştir. Buna göre yerçekimi ivmesinin sabit olduğu ortamda bu cisimlerin oluşturduğu sistemin ağırlık merkezinin koordinatları … Devamını oku

Kütle merkezi ve ağırlık merkezi kavramları ilk bakışta aynı şey gibi görünebilir. Bu iki kavram ilişkili olsalar da aynı şey değiller. Aralarındaki fark aslında kütle ile ağırlık arasındaki farktan kaynaklanıyor. Kütle bir cisimdeki madde miktarıdır. Ağırlık ise bir cisme kütlesinden dolayı uygulanan yerçekimi kuvvetidir. Bu nedenle kütleden bahsederken kilogram birimini, ağırlıktan bahsederken kuvvetin birimi olan … Devamını oku

Lami teoremi (ya da Stevin bağıntısı), tek bir noktayan etkiyen, aynı düzlemde olan ve kesişen üç dengelenmiş kuvvet arasındaki matematiksel ilişkiyi kolayca bulmamızı sağlayan bir araçtır. Bu cümleyi biraz parçalayalım. Öncelikle kuvvetlerin denge durumunda olması lazım. Kuvvetlerin aynı düzlemde olması lazım. Kuvvetlerin aynı noktaya uygulanması lazım. Bu şartlar sağlandıysa Lami teoremi formülü şöyle diyor: Her … Devamını oku

Denge sözcüğü günlük yaşamda bir çok anlamda kullanılabilir. Ama fizikte denge nedir sorusunun çok net bir yanıtı vardır. Statik denge ya da durgun denge bir cismin ya da sistemin özel bir durumunu ifade eder. Bu yazıda önce dengeyi anlatıp denge şartlarını açıklayacağız, sonra örnek sorularla göstereceğiz. Bir cismin dengede olması için iki şart vardır. Birincisi … Devamını oku

Bir şeyin hareket etmesini sağlamak için kuvvet gerekir. Bir şeyin dönmesini sağlamak için de tork gerekir. Tork, kuvvetin bir cismi bir eksen etrafında döndürme etkisidir. Tork, dönme momenti ya da kuvvet momenti olarak da bilinir. Bunu bir örnekle anlatalım. Aşağıda ağır bir kapının üstten görünüşü var. Kapıyı döndürebilmek için kapının bir nokta ya da bir … Devamını oku

Roketler deyince aklınıza uzay gelebilir. Haklısınız da. Nasıl oluyor da uzaydaki bir araç maddesel ortam olmadığı halde hareket edebiliyor? Uzaya çıkana kadar ve uzaya eriştiğinde roketler nasıl hareketlerini kontrol edebiliyor, yön değiştirebiliyor? Roketlerin nasıl çalıştığını anlamak için yine çizgisel momentumun korunumuna başvuracağız. Başlarken roketin bir idealleştirmesini inceleyeceğiz. Bu idealleştirmeyi aşağıdaki resimde görüyoruz. Yukarıdaki resmi dikkatlice … Devamını oku

Momentumun korunumu ilkesini incelerken bir tane iç patlama sorusu çözmüştük. Bu yazıda iç patlamalara bir kaç örnek soruyla devam edeceğiz. Esnek olmayan çarpışmaları incelerken bir kaç tane kenetlenme sorusu da çözmüştük. Bir kaç soru daha çözeceğiz. Çizgisel momentumun korunumunun patlamalarda ve kenetlenmelerde nasıl kullanıldığını ayrıntılı olarak inceleyeceğiz. Örnek soru 1 – yukarı yönlü atışta iç … Devamını oku

Bir önceki yazımızda esnek çarpışmaları incelemiştik, şimdi sırada esnek olmayan çarpışmalar var. Bu tür çarpışmaların esnek çarpışmalarla ortak yanı çizgisel momentumun korunuyor olması. Farklı yanı ise kinetik enerjinin korunmaması. Bir başka deyişle esnek olmayan çarpışma demek momentumun korunduğu ama kinetik enerjinin korunmadığı çarpışma demektir. Sistemin çarpışmadan önceki kinetik enerjisi toplamı çarpışmadan sonrakinden büyüktür. E1 + … Devamını oku