Fizik kinematik veya hareket LYS konuları kelime bulutu

Kinematik veya Hareket LYS Konuları Hangileri? 2018

Fizik dersi Kinematik – Hareket LYS konularını merak mı ediyorsunuz? 9. sınıf ve 11. sınıf Fizik dersinin Kuvvet ve Hareket ünitesinin konularını ayrıntılı olarak inceledik.

ÖSYM, YGS’de ve LYS’de Fizik sorularını müfredattan soruyor. 2017’de YGS ve LYS sorularının tamamı müfredattan soruldu. 2017’de Kinematik yani Hareket LYS konularından üç soru çıktı.

  • LYS fizik testinin 3. sorusu yatay atışla ilgiliydi.
  • LYS fizikteki 11. soru düşey atış ve serbest düşmeyi soruyordu.
  • LYS fizik testinin tek açık uçlu sorusu olan 30. soru sürat’in tanımını soruyordu.

Yazının sonundaki kaynaklardan ÖSYM’nin websitesine gidip soru kitapçığını inceleyebilirsiniz.

Kinematik yani hareket LYS konularından hangilerinin sınavda çıkabileceğini belirlemek için Ortaöğretim Fizik dersi için Milli Eğitim Bakanlığı’nın (MEB) yayımladığı 2007 (11. ve 12. sınıflar için 2011), 2013 ve 2017 (Hem normal liseler hem fen liseleri için olanları) taradık. Kinematik yani hareketle ilgili kazanımları belirledik. Kazanımları iyice okuyup, özetledik. İçerik analizimizin sonunda bir tablo çıkardık.

Analizimizi yaparken önemli varsayımlarımız oldu:

  • 2017 yılı Fizik dersi öğretim programının 2017 – 2018 öğretim yılından itibaren 9. sınıflarda, 2018 – 2019’da 10. sınıflarda, 2019 – 2020’de 11. sınıflarda ve 2020 – 2021’de 12. sınıflarda uygulanmaya başlayacağını öngörüyoruz.
  • Büyük ihtimalle 2021 yılına kadar mezun olacak öğrenciler 2013 yılı müfredatıyla öğrenim görecekleri için, ÖSYM’nin 2021’de dahil olmak üzere YGS ve LYS’de 2013 yılı müfredatını baz alacağını varsayıyoruz.

Kinematik – Hareket LYS Konuları Tablosu

Tabloda konu ve kavramlar bir yılın müfredatında varsa yeşil ve “1” olarak, yoksa kırmızı ve “0” olarak gösteriliyor. Bu tabloda tüm müfredatlarda ortak olan, sadece 2013 yılı müfredatında olan ve sadece 2017 müfredatında olan konu ve kavramları işaretledik.

  • Siyah ve kalın yazılmış olanlar en çok dikkat etmeniz gerekenler, çünkü bunlar kapsam alanı içinde olduğu garanti olan kavramlar.
  • Siyah ve normal yazılanlar açıkça bu konulara girilmez denilen kazanımlar. Bunların çıkacağını düşünmüyoruz.

Fizik kinematik veya hareket LYS konuları tablosu

Burada listelenen konular yalnızca LYS’de çıkacağını düşündüklerimiz, YGS’deki konular için Kuvvet ve Hareket YGS Konuları sayfasına bakabilirsiniz.

Kinematik – Hareket LYS Konuları Listesi

Bir Boyutta Hareket LYS Konuları

Bağıl Hareket LYS Konuları

Bir Boyutta Sabit İvmeli Hareket LYS Konuları

İki Boyutta Hareket LYS Konuları

  • Yatay ve düşey boyutun birbirinden bağımsız olması
  • Yatay atış
  • Eğik atış
  • Hareket denklemleri: konum, hız, ivme, zaman
  • Konum – zaman grafikleri
  • Hız – zaman grafikleri
  • İvme – zaman grafikleri
  • Matematiksel hesaplamalar var

Kinematik – Hareket LYS Konuları Kelime Bulutu

Fizik kinematik veya hareket LYS konuları kelime bulutu

Kinematik yani hareket LYS konuları kelime bulutu hareket, hız, sabit, ivme, zaman, konum, boyut, grafikler, atış, deney ve simülasyon kelimelerinin en sık kullanılanlar olduğunu gösteriyor. Analiz eder, yorumlar ve hesaplar en sık kullanılan kazanım fiilleri olmuş.

Kinematik – Hareket LYS Konuları Müfredatlardaki Kazanımlar

Bir Boyutta Hareket LYS Konuları Kazanımları

2017 – 9.3.1.1. Bir cismin hareketini farklı referans noktalarına göre açıklar.

  • Gözlemlerle hareketin göreceli olduğu çıkarımının yapılması sağlanır.

2017 – 9.3.1.2. Cisimlerin hareketlerini sınıflandırır.

  • Deneylerden veya simülasyonlardan yararlanarak öteleme, dönme ve titreşim hareketlerine örnekler verilmesi sağlanır.

2017 – 9.3.1.3. Konum, alınan yol, yer değiştirme, sürat ve hız kavramlarını birbirleri ile ilişkilendirir.

2017 – 9.3.1.4. Düzgün doğrusal hareket için konum, hız ve zaman kavramlarını ilişkilendirir.

  • Öğrencilerin deney yaparak veya simülasyonlarla veriler toplamaları, konum-zaman ve hız-zaman grafiklerini çizmeleri, bunları yorumlamaları ve çizilen grafikler arasında dönüşümler yapmaları sağlanır.
  • Öğrencilerin grafiklerden yararlanarak hareket ile ilgili matematiksel modelleri çıkarmaları ve yorumlamaları sağlanır.

2017 – 9.3.1.5. Ortalama hız kavramını açıklar.

  • Trafikte yeşil dalga sisteminin çalışma ilkesi üzerinde durulur.

2017 – 9.3.1.6. İvme kavramını hızlanma ve yavaşlama olayları ile ilişkilendirir.

  • Anlık hız kavramına değinilir.
  • Sabit ivmeli hareket ile sınırlı kalınır.
  • Sabit ivmeli hareket için hız-zaman ve ivme- zaman grafiklerini çizmeleri, yorumlamaları ve grafikler arasında dönüşüm yapmaları sağlanır. Konum-zaman grafiği çizdirilmez.
  • İvmenin matematiksel modelinin çıkarılması sağlanır. Matematiksel hesaplamalara girilmez.
  • Matematiksel hesaplamalarda sabit ivmeli hareket ile sınırlı kalınır. (Fen Lisesi)

2013 – 9.3.1.1 Hareketin göreceli bir olgu olduğu çıkarımını yapar.

  • Öğrencilerin gözlemlerinden yararlanarak hareketin göreceli olduğu çıkarımını yapmaları sağlanır.

2013 – 9.3.1.2 Günlük hayatta karşılaşılan cisimlerin hareketlerini sınıflandırır.

  • Öteleme, dönme ve titreşim hareketlerinin farkına varmaları sağlanır.

2013 – 9.3.1.3 Konum, alınan yol, yer değiştirme, sürat ve hız kavramlarını açıklayarak birbirleri ile ilişkilendirir.

  • Öğrencilerin söz konusu kavramları vektörel ve skaler olarak sınıflandırmaları sağlanır.

2013 – 9.3.1.4 Anlık hız ve ortalama hız kavramlarını açıklar ve örnekler verir.

  • Öğrencilerin trafikte yeşil dalga gibi sistemlerin çalışma ilkelerini açıklayarak günlük hayatla bağlantı kurmaları sağlanır.
  • Anlık hız ile ilgili matematiksel işlemlere girilmez.
  • Öğrencilerin bir aracın hareketi ile ilgili konum ve zaman verileri üzerinden ortalama hız ile ilgili hesaplamalar yapmaları sağlanır.

2013 – 9.3.1.5 Düzgün doğrusal hareket için konum, hız ve zaman kavramlarını ilişkilendirir.

  • Öğrencilerin deney yaparak veriler toplamaları, konum-zaman ve hız-zaman grafiklerini çizmeleri, bunları yorumlamaları ve çizilen grafikler arasında dönüşümler yapmaları sağlanır.
  • Öğrencilerin düzgün doğrusal hareketin bütün hareket çeşitlerinin basit hali olduğunu fark etmeleri sağlanır.
  • Öğrencilerin grafiklerden yararlanarak hareket denklemlerini çıkarmaları ve yorumlamaları sağlanır.
  • Öğrencilerin günlük hayatta karşılaştıkları hareketle ilgili problem durumlarını sorgulamalarına ve çözmelerine fırsat verilir.

2013 – 9.3.1.6 İvme kavramını hızlanma ve yavaşlama olayları ile ilişkilendirerek açıklar.

  • Sabit ivmeli hareket ile sınırlı kalınır.
  • Öğrencilerin ivmeyi meydana getiren sebepleri sorgulamalarına fırsat verilir.
  • İvmeli hareket için konum-zaman grafiği çizdirilmez.

2007 – 9.4.1.1. Hareketin göreceli bir olgu olduğunu fark eder.

  • Sabit ve hareketli gözlemci kavramlarını ifade ederken çok dikkatli olunmalı, evrende mutlak sabit bir referans noktasının bulunmayacağı vurgulanmalıdır.

2007 – 9.4.1.2. Konum, yer değiştirme ve hız kavramlarını açıklar.

  • “Alınan yol ile yer değiştirme aynıdır” ve “sürat ile hız aynıdır.” (Kavram yanılgısı)
  • Sürat ve alınan yol kavramları hatırlatılarak; konum, yer değiştirme ve hız kavramlarının vektörel büyüklükler olduğu vurgulanmalıdır.

2007 – 9.4.1.3. Düzgün doğrusal hareket için konum-zaman ve hız-zaman grafiklerini çizerek yorumlar.

2007 – 9.4.1.4. Düzgün doğrusal harekette konum-zaman grafiğinden yararlanarak hareketlinin hızını hesaplar.

2007 – 9.4.1.5. Düzgün doğrusal hareket için hız-zaman grafiğinden yararlanarak yer değiştirmesini hesaplar.

2007 – 9.4.1.6. Günlük yaşamdan örnekler vererek ivmeyi tanımlar.

  • İvmenin vektörel bir büyüklük olduğu vurgulanır.

Bağıl Hareket LYS Konuları Kazanımları

2017 – 11.1.2.1. Sabit hızlı iki cismin hareketini birbirine göre yorumlar.

2017 – 11.1.2.2. Hareketli bir ortamdaki sabit hızlı cisimlerin hareketini farklı gözlem çerçevelerine göre yorumlar.

2017 – 11.1.2.3. Bağıl hareket ile ilgili hesaplamalar yapar.

  • Hesaplamalarla ilgili problemlerin günlük hayattan seçilmesine özen gösterilir.

2013 – 11.1.2.1 Sabit hızlı iki cismin hareketini birbirine göre yorumlar.

2013 – 11.1.2.2 Hareketli bir ortamdaki sabit hızlı cisimlerin hareketini farklı gözlem çerçevelerine göre yorumlar.

  • Öğrencilerin vektörlerin özelliklerini kullanarak günlük hayatla ilgili problemler çözmeleri sağlanır.

2007 – 10.2.2.2. İki cismin hareketini birbirine göre yorumlar.

  • Cisimlerin birbirlerine göre hareketli olup olmadıkları, varsa hızlarının büyüklükleri ve yönleri yorumlanır. Sadece aynı ve dik doğrultudaki hareketlere örnek verilerek incelenir. Konuyla ilgili sorular çözülür.

2007 – 10.2.2.3. Hareketli bir ortamdaki cisimlerin hareketini farklı gözlem çerçevelerine göre yorumlar.

    • Hareketli ortamlar olarak nehir, hareketli bir araç, rüzgârlı bir hava vb. düşünülür. Konuyla ilgili sorular çözülür.

Bir Boyutta Sabit İvmeli Hareket LYS Konuları Kazanımları

2017 – 11.1.4.1. Bir boyutta sabit ivmeli hareketi örneklerle açıklar.

      • Hareket denklemleri verilir.

2017 – 11.1.4.2. Bir boyutta sabit ivmeli hareket ile ilgili hesaplamalar yapar.

      • Öğrencilerin sabit ivmeli hareket ile ilgili konum – zaman, hız – zaman ve ivme – zaman grafiklerini yorumlamaları sağlanır.

2017 – 11.1.4.3. Hava direncinin ihmal edildiği ortamda düşen cisimlerin hareketlerini analiz eder.

      • İlk hızsız bırakılan cisimler için hareket denklemleri, konum-zaman, hız-zaman ve ivme-zaman grafikleri verilerek hesaplamalar yapılması sağlanır.

2017 – 11.1.4.4. Düşen cisimlere etki eden hava direnç kuvvetinin bağlı olduğu değişkenleri analiz eder.

      • Öğrencilerin değişkenleri deney yaparak veya simülasyonlar kullanarak belirlemeleri sağlanır.

2017 – 11.1.4.5. Limit hız kavramını açıklar.

      • Limit hız kavramı günlük hayattan örneklerle (yağmur damlalarının canımızı acıtmaması vb.) açıklanır.
      • Limit hızın matematiksel modeli verilir. Matematiksel hesaplamalara girilmez.

2017 – 11.1.4.6. Düşey doğrultuda ilk hızı olan ve sabit ivmeli hareket yapan cisimlerin hareketlerini analiz eder.

      • Düşey doğrultuda (yukarıdan aşağıya ve aşağıdan yukarıya) atış hareket denklemleri, konum-zaman, hız-zaman ve ivme-zaman grafikleri verilerek hesaplamalar yapılması sağlanır.

2013 – 11.1.4.1 Bir boyutta sabit ivmeli hareketi örneklerle açıklar.

2013 – 11.1.4.2 Bir boyutta sabit ivmeli hareket için konum-zaman, hız-zaman ve ivme-zaman grafiklerini çizer ve açıklar.

      • Öğrencilerin grafiği verilen hareketlilerin hareketlerini tahmin etmelerine fırsat verilir.
      • Öğrencilerin sabit ivmeli hareketin grafiklerinden yararlanarak hareket denklemlerini yorumlamaları sağlanır.
      • Öğrencilerin var olan verileri ya da deneylerden elde edilen verileri kullanarak grafikler çizmeleri, bunları yorumlamaları ve çizilen grafikler arasında dönüşümler yapmaları sağlanır.

2013 – 11.1.4.3 Havanın olmadığı ortamda serbest düşen cisimlerin hareketlerini analiz eder.

      • Öğrencilerin Newton’un hareket yasalarını kullanarak serbest düşme hareketi yapan cisimlerin ivmesinin havasız ortamda kütleden bağımsız olduğunu bulmaları sağlanır.

2013 – 11.1.4.4 Serbest düşen cisimlere etki eden sürtünme kuvvetinin bağlı olduğu değişkenleri analiz eder.

      • Öğrencilerin deney yaparak veya simülasyonlar kullanarak serbest düşme hareketi ile ilgili veriler elde etmeleri, havanın sürtünmesine ilişkin sonuçlar çıkarmaları ve günlük hayattan örnekler vermeleri sağlanır.

2013 – 11.1.4.5 Limit hız kavramını açıklar, düşen cisimlerin limit hızlarına etki eden değişkenleri analiz eder.

      • Öğrencilerin deney yaparak veya simülasyonlar kullanarak serbest düşme hareketi ile ilgili elde ettiği verilerden limit hıza ilişkin sonuçlar çıkarmaları ve günlük hayat örnekleri vermeleri sağlanır.

2013 – 11.1.4.6 Bir boyutta sabit ivmeli hareket ile ilgili günlük hayattan problemler çözer.

2007 – 10.2.3.2. Tek boyutta sabit ivmeli hareketleri örneklerle açıklar.

      • “İvme ve hız her zaman aynı doğrultudadır.”, “Hız sıfırsa ivme de her zaman sıfırdır.”, “Cismin ivmesi yukarı doğru çıkarken azalır, aşağı doğru inerken artar.” (Kavram yanılgısı)

2007 – 10.2.3.4. Grafiklerden yararlanarak sabit ivmeli hareketlinin hareket denklemlerini elde eder.

      • Hareketlinin ilk hızlı veya ilk hızı sıfır olması durumu, hareketlinin yönü dikkate alınır. İlgili grafiklerden yararlanarak ortalama ve anlık hız değerleri hesaplanır. Konuyla ilgili sorular çözülür.

İki Boyutta Hareket LYS Konuları Kazanımları

2017 – 11.1.5.1. Atış hareketlerini yatay ve düşey boyutta analiz eder.

      • Öğrencilerin deney yaparak veya simülasyonlarla atış hareketlerini incelemeleri ve yorumlamaları sağlanır.

2017 – 11.1.5.2. İki boyutta sabit ivmeli hareket ile ilgili hesaplamalar yapar.

2013 – 11.1.5.1 İki boyutta sabit ivmeli harekete örnekler verir ve tek boyutta sabit ivmeli hareket ile ilişkilendirir.

2013 – 11.1.5.2 Atış hareketlerini yatay ve düşey boyutta analiz eder.

2013 – 11.1.5.3 İki boyutta sabit ivmeli hareket ile ilgili günlük hayattan problemler çözer.

2007 – 10.2.3.5. İki boyutta sabit ivmeli hareketleri örneklerle açıklar.

      • Yatay ve eğik atış hareketleri için sabit ivmeli ve sabit hızlı hareketlerin bir birleşimi olduğu dikkate alınıp, tek boyuttaki hareket denklemleri iki boyuta uyarlanarak örnek sorular çözülür.
      • İki boyutun birbirine dik olduğu, birinin diğeri üzerinde iz düşümü olmadığı ve bu durumun her iki boyuttaki hareketlerin birbirinden bağımsız olmaları anlamına geldiği vurgulanır.
      • “Yerçekimi cisimlere sadece yere düşerken etki eder.”, “Kütlesi büyük olan cisimler daha önce yere düşer.”, “Düşen cisimlerin ivmesi kütlesine bağlıdır.”, “Hareket eden bütün cisimlere hareket boyunca bir kuvvet etki eder.” (Kavram yanılgısı)

Kaynaklar

Yorum yapın

Bu site, istenmeyenleri azaltmak için Akismet kullanıyor. Yorum verilerinizin nasıl işlendiği hakkında daha fazla bilgi edinin.