Kuvvet ve hareket YGS konuları kelime bulutu

Kuvvet ve Hareket YGS Konuları Hangileri? 2018

Fizik dersi konularından hangilerinin Yükseköğretime Geçis Sınavı’nda (YGS) çıkacak merak ediyor olmalısınız. 9. sınıf Fizik dersinin üçüncü ünitesi olan Kuvvet ve Hareket YGS konularını ayrıntılı olarak inceledik.

Öncelikle ÖSYM’nin YGS’de Fizik sorularını müfredattan sorduğunu belirtelim. 2017’de YGS sorularının hepsi öğretim programlarından geldi. Bazı sorular birden fazla kazanımı içeriyordu, ama öğretim programı dışından soru çıkmadı. Bu nedenle öğretim programlarını incelemek hangi konu ve kavramlardan soru çıkabileceğini öngörmek için gerekliydi.

2017’de Kuvvet ve Hareket YGS konularından bir soru çıktı: Fen bilimleri testinin 5. sorusu sürat ve hız arasındaki farkı soruyordu. 2017 LYS’de 30. fizik sorusu da süratin tanımını soruyordu. Yazının sonundaki kaynaklardan ÖSYM’nin websitesine gidip soru kitapçığını inceleyebilirsiniz.

Kuvvet ve Hareket YGS konularını belirlemek için Ortaöğretim Fizik dersi için Milli Eğitim Bakanlığı’nın (MEB) yayımladığı 2007 (11. ve 12. sınıflar için 2011), 2013 ve 2017 (Hem normal liseler hem fen liseleri için olanları) taradık. Kuvvet ve hareket ile ilgili kazanımları belirledik. Kazanımları iyice okuyup, özetledik. Sonunda bir tablo oluşturduk.

Analizimizi yaparken önemli varsayımlarımız oldu:

  • 2017 yılı Fizik dersi öğretim programının 2017 – 2018 öğretim yılından itibaren 9. sınıflarda, 2018 – 2019’da 10. sınıflarda, 2019 – 2020’de 11. sınıflarda ve 2020 – 2021’de 12. sınıflarda uygulanmaya başlayacağını öngörüyoruz.
  • Büyük ihtimalle 2021 yılına kadar mezun olacak öğrenciler 2013 yılı müfredatıyla öğrenim görecekleri için, ÖSYM’nin 2021’de dahil olmak üzere YGS ve LYS’de 2013 yılı müfredatını baz alacağını varsayıyoruz.

Kuvvet ve Hareket YGS Konuları Tablosu

Tabloda konu ve kavramlar bir yılın müfredatında varsa yeşil ve “1” olarak, yoksa kırmızı ve “0” olarak gösteriliyor. Bu tabloda tüm müfredatlarda ortak olan, sadece 2013 yılı müfredatında olan ve sadece 2017 müfredatında olan konu ve kavramları işaretledik.

  • Siyah ve kalın yazılmış olanlar en çok dikkat etmeniz gerekenler, çünkü bunlar kapsam alanı içinde olduğu garanti olan kavramlar.
  • Kırmızı ve kalın yazılanlar 2017’de olup 2013’te olmayanlar. Bunların 2022’den itibaren YGS ve LYS’de sorulacağını düşünüyoruz.
  • Siyah ve normal yazılanlar sadece 2007 yılında olanlar. Bunların YGS ve LYS’de çıkacağını düşünmüyoruz.

Fizik dersi kuvvet ve hareket YGS konuları

Hareket için en önemli YGS konuları

Kuvvet ve Sürtünme Kuvveti için en önemli YGS konuları

Kuvvet ve Sürtünme Kuvveti için YGS’de muhtemel yeni konular

  • Doğadaki Dört temel kuvvet
  • Kütle çekim kuvveti
    • Kütle çekim ile ilgili matematiksel hesaplamalar olmasını beklemiyoruz.
  • Sürtünme kuvvetinin yönü: Kayarak ve dönerek ilerleyen cisimlerde

Newton’un Hareket Kanunları Dinamik ile ilgili en önemli YGS konuları

Kuvvet ve Hareket YGS Konuları Kelime Bulutu

Kuvvet ve hareket YGS konuları kelime bulutu

Kuvvet ve hareket konusunda müfredatlarda en sık geçen kelimeleri gösteren kelime bulutu yukarıda görülüyor. Kuvvet, hareket, cisim, kavram, sürtünme, konum, zaman, hız, ivme, örnek, matematiksel ve girilmez en çok kullanılan sözcükler olmuş. Açıklar ve keşfeder en sık kullanılan kazanım fiilleri.

Kuvvet ve Hareket ile ilgili Kazanımlar

Hareket YGS Konuları ile ilgili Kazanımlar

2017 – 9.3.1.1. Bir cismin hareketini farklı referans noktalarına göre açıklar.

  • Gözlemlerle hareketin göreceli olduğu çıkarımının yapılması sağlanır.

2017 – 9.3.1.2. Cisimlerin hareketlerini sınıflandırır.

  • Deneylerden veya simülasyonlardan yararlanarak öteleme, dönme ve titreşim hareketlerine örnekler verilmesi sağlanır.

2017 – 9.3.1.3. Konum, alınan yol, yer değiştirme, sürat ve hız kavramlarını birbirleri ile ilişkilendirir.

2017 – 9.3.1.4. Düzgün doğrusal hareket için konum, hız ve zaman kavramlarını ilişkilendirir.

  • Öğrencilerin deney yaparak veya simülasyonlarla veriler toplamaları, konum-zaman ve hız-zaman grafiklerini çizmeleri, bunları yorumlamaları ve çizilen grafikler arasında dönüşümler yapmaları sağlanır.
  • Öğrencilerin grafiklerden yararlanarak hareket ile ilgili matematiksel modelleri çıkarmaları ve yorumlamaları sağlanır.

2017 – 9.3.1.5. Ortalama hız kavramını açıklar.

  • Trafikte yeşil dalga sisteminin çalışma ilkesi üzerinde durulur.

2017 – 9.3.1.6. İvme kavramını hızlanma ve yavaşlama olayları ile ilişkilendirir.

  • Anlık hız kavramına değinilir.
  • Sabit ivmeli hareket ile sınırlı kalınır.
  • Sabit ivmeli hareket için hız-zaman ve ivme- zaman grafiklerini çizmeleri, yorumlamaları ve grafikler arasında dönüşüm yapmaları sağlanır. Konum-zaman grafiği çizdirilmez.
  • İvmenin matematiksel modelinin çıkarılması sağlanır. Matematiksel hesaplamalara girilmez.
  • Matematiksel hesaplamalarda sabit ivmeli hareket ile sınırlı kalınır. (Fen Lisesi)

2013 – 9.3.1.1. Hareketin göreceli bir olgu olduğu çıkarımını yapar.

  • Öğrencilerin gözlemlerinden yararlanarak hareketin göreceli olduğu çıkarımını yapmaları sağlanır.

2013 – 9.3.1.2. Günlük hayatta karşılaşılan cisimlerin hareketlerini sınıflandırır.

  • Öteleme, dönme ve titreşim hareketlerinin farkına varmaları sağlanır.

2013 – 9.3.1.3.Konum, alınan yol, yer değiştirme, sürat ve hız kavramlarını açıklayarak birbirleri ile ilişkilendirir.

  • Öğrencilerin söz konusu kavramları vektörel ve skaler olarak sınıflandırmaları sağlanır.

2013 – 9.3.1.4. Anlık hız ve ortalama hız kavramlarını açıklar ve örnekler verir.

  • Öğrencilerin trafikte yeşil dalga gibi sistemlerin çalışma ilkelerini açıklayarak günlük hayatla bağlantı kurmaları sağlanır.
  • Anlık hız ile ilgili matematiksel işlemlere girilmez.
  • Öğrencilerin bir aracın hareketi ile ilgili konum ve zaman verileri üzerinden ortalama hız ile ilgili hesaplamalar yapmaları sağlanır.

2013 – 9.3.1.5.Düzgün doğrusal hareket için konum, hız ve zaman kavramlarını ilişkilendirir.

  • Öğrencilerin deney yaparak veriler toplamaları, konum-zaman ve hız-zaman grafiklerini çizmeleri, bunları yorumlamaları ve çizilen grafikler arasında dönüşümler yapmaları sağlanır.
  • Öğrencilerin düzgün doğrusal hareketin bütün hareket çeşitlerinin basit hali olduğunu fark etmeleri sağlanır.
  • Öğrencilerin grafiklerden yararlanarak hareket denklemlerini çıkarmaları ve yorumlamaları sağlanır.
  • Öğrencilerin günlük hayatta karşılaştıkları hareketle ilgili problem durumlarını sorgulamalarına ve çözmelerine fırsat verilir.

2013 – 9.3.1.6.İvme kavramını hızlanma ve yavaşlama olayları ile ilişkilendirerek açıklar.

  • Sabit ivmeli hareket ile sınırlı kalınır.
  • Öğrencilerin ivmeyi meydana getiren sebepleri sorgulamalarına fırsat verilir.
  • İvmeli hareket için konum-zaman grafiği çizdirilmez.

2007 – 9.4.1.1. Hareketin göreceli bir olgu olduğunu fark eder.

  • Sabit ve hareketli gözlemci kavramlarını ifade ederken çok dikkatli olunmalı, evrende mutlak sabit bir referans noktasının bulunmayacağı vurgulanmalıdır.

2007 – 9.4.1.2. Konum, yer değiştirme ve hız kavramlarını açıklar.

  • “Alınan yol ile yer değiştirme aynıdır” ve “sürat ile hız aynıdır.” (Kavram yanılgısı)
  • Sürat ve alınan yol kavramları hatırlatılarak; konum, yer değiştirme ve hız kavramlarının vektörel büyüklükler olduğu vurgulanmalıdır.

2007 – 9.4.1.3. Düzgün doğrusal hareket için konum-zaman ve hız-zaman grafiklerini çizerek yorumlar.

2007 – 9.4.1.4. Düzgün doğrusal harekette konum-zaman grafiğinden yararlanarak hareketlinin hızını hesaplar.

2007 – 9.4.1.5. Düzgün doğrusal hareket için hız-zaman grafiğinden yararlanarak yer değiştirmesini hesaplar.

2007 – 9.4.1.6. Günlük yaşamdan örnekler vererek ivmeyi tanımlar.

  • İvmenin vektörel bir büyüklük olduğu vurgulanır.

Kuvvet ve Sürtünme Kuvveti YGS Konularıyla ilgili Kazanımlar

2017 – 9.3.2.1. Kuvvet kavramını örneklerle açıklar.

  • Dengelenmiş ve dengelenmemiş kuvvetler hatırlatılır.
  • Dört temel kuvvetin hangi kuvvetler olduğu belirtilir.
  • Kütle çekim kuvvetinin bağlı olduğu değişkenler verilir. Matematiksel hesaplamalara girilmez.
  • Temas gerektiren ve gerektirmeyen kuvvetlere örnek verilmesi sağlanır.

2017 – 9.3.4.1. Sürtünme kuvvetinin bağlı olduğu değişkenleri analiz eder.

  • Kayarak ve dönerek ilerleyen cisimlerde sürtünme kuvvetinin yönü, örnekler üzerinden açıklanır.
  • Serbest cisim diyagramları üzerinde sürtünme kuvvetinin gösterilmesi sağlanır.
  • Statik ve kinetik sürtünme kuvvetlerinin karşılaştırılması sağlanır.
  • Sürtünme kuvvetinin günlük hayattaki avantaj ve dezavantajlarına örnekler verilmesi sağlanır.
  • Sürtünme kuvvetinin matematiksel modeli verilir. Matematiksel hesaplamalara girilmez.
  • Sürtünme kuvvetinin matematiksel modeli verilerek hesaplamalar yapılması sağlanır. (Fen lisesi)
  • Öğrencilerin deney yaparak veya simülasyonlardan elde ettiği verilerden çıkarım yapmaları ve değişkenler arasındaki ilişkiyi belirlemeleri sağlanır.

2013 – 9.3.2.1. Kuvvet kavramını örneklerle açıklar.

  • Öğrencilerin kuvvet kavramının bilim tarihi boyunca farklı anlamlarını tartışmaları sağlanır.
  • Öğrencilerin kuvvetin gözlemlenebilir etkileri üzerinden farklı özelliklerini tartışmaları sağlanır.
  • Öğrencilerin temas gerektiren ve gerektirmeyen kuvvetlere örnek vermeleri sağlanır.

2013 – 9.3.2.2. Sürtünme kuvvetini açıklar, statik ve kinetik sürtünme kuvvetlerini karşılaştırır ve sürtünme kuvvetinin bağlı olduğu değişkenleri keşfeder.

  • Öğrencilerin bağımlı, bağımsız, kontrol değişkenlerini tartışmaları için uygun ortam hazırlanır.
  • Öğrencilerin bilim insanı Amonton’un deneyini inceleyerek bağımlı, bağımsız ve kontrol değişkenlerini belirlemeleri sağlanır.
  • Öğrencilerin deney yaparak değişkenler arasındaki ilişkinin matematiksel modelini çıkarabilmeleri sağlanır.
  • Öğrencilerin deneyler yaparak elde ettiği verilerden çıkarım yapmaları sağlanır.
  • Öğrencilerin sürtünmenin günlük hayattaki avantaj ve dezavantajlarını karşılaştırarak sunmaları sağlanır.

2007 – 9.4.2.1. Kuvvet kavramını örneklerle açıklar.

2007 – 9.4.2.2. Doğadaki dört temel kuvveti örnekler vererek açıklar.

  • Elektromanyetik kuvvet ile güçlü ve zayıf nükleer kuvvetler daha ileriki sınıflarda ayrıntılı inceleneceğinden bu kuvvetlerin ayrıntısına girilmez.

2007 – 9.4.2.3. Doğada kütleler arasında var olan kütle çekim kuvvetini açıklar.

  • Newton’un Genel Çekim bağıntısı verilerek çekim kuvvetinin kütleye ve uzaklığa bağlılığı irdelenecektir.

2007 – 9.4.4.1. Sürtünme kuvvetinin bağlı olduğu etmenleri deneyerek keşfeder.

  • Sürtünme kuvveti için verilecek bağıntı sadece yatay düzlemde ve katı cisimler için kullanılacaktır.

2007 – 9.4.4.2. Statik ve kinetik sürtünme kuvvetleri arasındaki farkı deneyerek keşfeder.

2007 – 10.2.1.1. Kuvveti, cisimler üzerinde oluşturduğu etkilerden yola çıkarak örneklerle açıklar.

  • Kuvvetin cisimlerin hareket ve şekilleri üzerindeki etkilerinden söz edilir.
  • “Güç ve kuvvet aynı şeydir”, “Güç ve enerji aynı şeydir”. (Kavram yanılgısı)

2007 – 10.2.1.2. Kuvvetin vektörel bir nicelik olduğunu örneklerle açıklar.

2007 – 10.2.1.3. Bir cisme etki eden kuvvetlerin bileşkesini farklı yollardan hesaplar.

  • Çokgen, paralelkenar ve bileşenlerine ayırma yöntemleri kullanılır. Kuvvetlerin döndürme etkisi dikkate alınmaz ve cisimler noktasal kabul edilir. Kosinüs teoremi verilir.

Newton’un Hareket Yasaları Dinamik YGS Konularıyla ilgili Kazanımlar

2017 – 9.3.3.1. Dengelenmiş kuvvetlerin etkisindeki cisimlerin hareket durumlarını örneklerle açıklar.

  • İbn-i Sina’nın hareket konusunda yaptığı çalışmalara değinilir.

2017 – 9.3.3.2. Kuvvet, ivme ve kütle kavramları arasındaki ilişkiyi açıklar.

  • Hesaplamalarda yatay düzlemde tek kütle ile sınırlı kalınır. Bileşenlere ayırma hesaplamalarına girilmez.
  • Net kuvvet, ivme ve kütle arasındaki matematiksel model verilir.
  • Serbest cisim diyagramı üzerinde cisme etki eden kuvvetler gösterilir. Net kuvvetin büyüklüğü hesaplanarak yönü gösterilir.
  • Yer çekimi ivmesi açıklanarak ağırlık hesaplamaları yapılır.

2017 – 9.3.3.3. Etki-tepki kuvvetlerini örneklerle açıklar.

  • Matematiksel hesaplamalara girilmez.
  • Yatay ve düşey düzlemlerde etki-tepki kuvvetlerinin gösterilmesi sağlanır.
  • Öğrencilerin deneyim ve gözlemlerini kullanarak etki-tepki kuvvetlerine yönelik çıkarımlar yapmaları sağlanır.

2013 – 9.3.3.1.Dengelenmiş kuvvetlerin etkisindeki bir cismin öteleme hareketini analiz eder.

  • Öğrenciler bir cisme etki eden aynı doğrultudaki kuvvetlerin bileşkesini hesaplayarak cismin öteleme hareketini açıklar.
  • Öğrencilerin bir cisme etki eden aynı doğrultudaki dengeleyici kuvvetleri çizmeleri sağlanır.

2013 – 9.3.3.2. Maddenin eylemsizlik özelliğini açıklar.

  • Öğrencilerin günlük hayat örnekleri üzerinden eylemsizliği tartışmaları sağlanır.

2013 – 9.3.3.3.Kuvvet, ivme ve kütle arasındaki ilişkiyi keşfeder.

  • Tek kütle ile yapılan uygulamalar dışındaki matematiksel işlemlere girilmez.
  • Öğrencilerin Galileo’nun eğik düzlem deneyini inceleyerek bağımlı, bağımsız ve kontrol değişkenlerini tartışmaları sağlanır.
  • Öğrencilerin deney yaparak net kuvvet, ivme ve kütle arasındaki matematiksel modeli çıkarabilmeleri için ortam hazırlanır.

2013 – 9.3.3.4. Etki-tepki kuvvetlerini örneklerle açıklar.

  • Öğrencilerin deneyim ve gözlemlerini kullanarak etki-tepki kuvvetlerine yönelik çıkarımlar yapmaları sağlanır.
  • Öğrencilerin farklı etkileşimler için serbest cisim diyagramlarını kullanarak etki – tepki kuvvetlerini göstermeleri sağlanır.

2013 – 9.3.3.5. Günlük hayatta gözlemlenen olayları Newton’un hareket yasalarını kullanarak yorumlar.

  • Newton’un Hareket Yasaları ile ilgili matematiksel işlemlere girilmez.
  • Öğrencilerin Newton’un hareket yasaları ile ilgili kavramsal problemler çözmeleri sağlanır.

2007 – 9.4.3.1. Dengelenmiş kuvvetlerin etkisindeki bir cismin hareketini deneyerek keşfeder.

2007 – 9.4.3.2. Bir cisme etkiyen net kuvvet ile cismin ivmesi arasındaki ilişkiyi deneyerek keşfeder.

2007 – 9.4.3.3. Etkileşen iki cisim arasındaki kuvvetlerin ilişkisini deneyerek keşfeder.

Kaynaklar

Yorum yapın

Bu site, istenmeyenleri azaltmak için Akismet kullanıyor. Yorum verilerinizin nasıl işlendiği hakkında daha fazla bilgi edinin.